اطلاعات عمومی

اطلاعات عمومی در همه موارد

اطلاعات عمومی

اطلاعات عمومی در همه موارد

از لابه لای اسناد/ آشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/۳

این گزارش از خبرگزاری فارس دریافت شده از لابه لای اسناد/ آشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/۳
چه کسی نقشه اشغال موصل را در اختیار داعش قرار داد؟

به تعبیر یک روزنامه‌نگار مصری با سقوط موصل به دست داعش، هم هزینه‌های جنگ علیه دولت سوریه تأمین شد و هم بدون آنکه خزانه‌داری آمریکا باری را تحمل کند، تجهیزات آمریکایی در اختیار اپوزیسیون سوریه قرار گرفت.

خبرگزاری فارس: چه کسی نقشه اشغال موصل را در اختیار داعش قرار داد؟

اشاره:‌ تروریسم و بر اساس تعبیری که رسانه های غربی از آن یاد می کنند ، تروریسم اسلامی این روزها به یکی از شاخصه ها و مشکلات محوری منطقه خاور میانه تبدیل شده است .

امروز کمتر کشور عربی است که از این معضل رنج نبرد ، در حالیکه به راحتی می توان حضور سازمان های اطلاعاتی کشورهای مسلمان وغیر مسلمان را در سامان دهی و ترسیم خطوط کلی فعالیت های این گروه ها را مشاهده و لمس کرد.

گرچه دیرینه این فعالیت ها به دهه  هفتاد از قرن گذشته میلادی باز می گردد اما برهه کنونی را باید نقطه اوج یا حداقل بالاترین اوج گیری این فعالیت ها از تاریخ شکل گیری گروه های سلفی تکفیری توصیف  کرد.

حجم اقدامات جنایتکارانه و شنیع گروه های سلفی و در راس آنها داعش به حدی است که  افیخای ادرعی سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی را بر آن می دارد تا با انتشار بیلانی از میزان  قربانیان مسلمان در منطقه خاورمیانه اعلام کند طی 10 سال گذشته سهم اسرائیل از این اقدامات کمتر از 10 درصد بوده وبقیه این کشتارها در قالب برادرکشی وبه دست مسلمانان سلفی مدعی پیروی بی چون و چرا از سنت پیامبر اسلام انجام گرفته است مسئله ای که خود جای حرف وحدیث بسیاری دارد.

گرچه طی 40 سال واندی فعالیت گروه های سلفی ـ تکفیری شاهد شکل گیری ساختارها و سازمان  های مختلف مبارزاتی بودیم اما به اعتقاد اکثر قریب به اتفاق کارشناسان ، پدیده ای به نام داعش بدترین ، وحشی ترین ودر عین حال سرسپرده ترین گروه از این دست است که تا کنون منطقه اسلامی به خود دیده است.

به گفته این کارشناسان  اگر اسامه بن لادن وحتی ایمن الظواهری واسلافشان که در دوره های متفاوت به عنوان سرکردگان القاعده معروف ترین گروه تکفیری  شناخته می شدند ، گاه گداری اشاره ای به صهیونیستها ویهودیان کرده وادعای تلاش برای مبارزه با آنها را هم مطرح می کردند (گرچه  بر اساس اسناد موثق این گروه ها حتی یک گلوله هم به سوی رژیم صهیونیستی شلیک نکرده اند ) اما گروه داعش رسما وعلنا اعلام می کند مشکلی با رژیم صهیونیستی نداشته واصولا وظیفه اصلی خود را  پاکسازی اسلام از مسلمانانی اعلام می کند که با این گروه  از لحاظ فکری اختلاف نظر دارند.

اداره کل بین الملل و سیاست خارجی خبرگزاری فارس با توجه به اقدام وقیحانه غرب در حمایت و سپس تعقیب این گروهک ضاله درنظر دارد در چند قسمت نگاهی هرچند کوتاه به این گروه،‌ جنایاتش،‌ آبشخورهای فکری ، حامیان پیدا و پنهان مالی،‌ سیاسی، ‌نظامی ، بازی های سیاسی منطقه ای وبین المللی برای به سطح آوردن این گروه،‌  وپارامترهای تاثیر پذیری وتاثیر گذاری اش در منطقه وجهان داشته باشد چرا که معتقد است پاسخ به این ابهام که چرا کشورهای غربی سه سال پیش با تصویب قوانینی در مجالس خود کمک به گروههای تروریستی در سوریه را مجاز و اینک قوانینی تصویب می کنند که نابودی آن را جایز می شمارند،  هنوز برای افکار عمومی جهان روشن نشده است.

به این امید که نظرات شما خوانندگان نیز بتواند در ارائه زوایای ناگفته و چهره روشن تری از این گروه تروریستی به ما کمک کند بخش سوم این پژوهش را برای پاسخ به این سوال که «چه جریانی نقشه اشغال موصل را در اختیار گروهک داعش قرار داد دو چرا » منتشر می شود:

 

چه کسی نقشه موصل را در اختیار داعش قرار داد؟ (قسمت سوم)

با سقوط شهر موصل و مناطق امتداد این شهر تا مرز عراق با سوریه و نیز تسلط این گروه بر یک سوم از مساحت سوریه که به مرز با عراق منتهی می شود ، منطقه ای با مساحتی قابل توجه تحت تصرف  گروه تروریستی داعش قراردارد.

اما چرا این منطقه ی به خصوص باید تحت کنترل داعش قرار گرفته و رهبران این گروه برای حفظ این منطقه ونه مناطق  دیگر حاضر به دادن تلفات بسیار زیاد باشند؟

چرا باید شهر موصل مورد تهاجم قرار بگیرد وچرا در برهه زمانی خاص این تهاجم انجام گرفت ؟

گرچه بسیاری از کارشناسان مسایلی همچون سنی بودن ، حضور اکثریت جمعیت این شهر در ارتش سابق عراق ، شکل گیری ساختار فرماندهی ارتش عراق از موصلی ها ونیز خلا سیاسی شکل گرفته از تغییر وتحول و رد و بدل شدن قدرت در عراق را علت اصلی  انتخاب این مکان و زمان عنوان می کنند اما برخی دیگر نیز به مسایل ژرف تری در این مسئله اشاره می کنند که در جای خود جالب توجه است.

ـ موصل بعد از چند بار تهدید شدن و با اطلاع قبلی سازمان های امنیتی ـ اطلاعاتی عراقی و غربی در این رابطه مورد حمله قرار گرفت و سقوط کرد.

ـ  چند روز پیش از حمله، دولتمردان عراقی دستور انتقال مقادیر قابل توجهی پول به عنوان حقوق کارمندان این شهر را به بانک های موصل صادر کردند.

ـ دستور انتقال واحدهایی از ارتش عراق با تمامی  تجهیزات به استان نینوا وبه ویژه شهر موصل چند روز پیش از انجام این تهاجم داده شد.

ـ با وجود آنکه جنگ سقوط موصل چند روز به طول انجامید اما دولت مرکزی یا حداقل ساختاری که مسئول انتقال  واجرای دستور العمل های نخست وزیری عراق درموصل بود هیچ اقدامی در راستای دفاع از شهر انجام نداد.

ـ حمله به موصل تنها چند روز بعد از مصوبه کنگره آمریکا برای کمک به گروه های مخالف بشار اسد در سوریه و تامین تسلیحات نظامی برای آنها انجام گرفت .

همه این اقدامات دست به دست هم دادند تا به تعبیر نوری مالکی نخست وزیر (وقت) در یک خیانت بسیار بزرگ که رد پای برخی از کشورهای منطقه نیز در آن به چشم می خورد شهر موصل به همراه تمامی این تجهیزات و آن دارایی ها سقوط کند.

براساس اطلاعاتی که در آن روزها اعلام شد میزان ادوات ودارایی های آن زمان دولت عراق که به دست داعش افتاد دو و نیم میلیارد دلار تخمین زده شد که 500 میلیون دلار آن پول های نقدی بود که به  گاوصندوق بانک های این شهر انتقال داده شده بود.

اما این حادثه بعد دیگری هم داشت وآن تامین نیازهای تسلیحاتی جنگجویان سوری مخالف دولت بشار اسد بود که با انتقال تجهیزات و تسلیحات آمریکایی به غنیمت گرفته شده از ارتش عراق به آن سوی مرز تاثیر بسزایی در تغییر معادلات قدرت به وجود آورد ودر حال حاضر نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

به تعبیر یک روزنامه نگار مصری با سقوط موصل به دست داعش هم هزینه های جنگ علیه دولت سوریه  تامین شد وهم بدون آنکه خزانه داری آمریکا باری را تحمل کند  تجهیزات آمریکایی در اختیار اپوزسیون سوریه قرار گرفت.

همچنین نباید فراموش کرد دولت عراق که به تازگی از زیر بار سنگین بدهی ها و غرامت های جنگی خود خلاصی پیدا کرده وبه تدریج در حال تبدیل شدن به کشوری ثروتمند است اما در چنین شرایطی  بار دیگر مجبور به جایگزینی تسلیحات از دست رفته خویش از طریق دلارهای نفتی می باشد وهمین امر چرخ بسیاری از کارخانه های آمریکایی را در این وانفسای مشکلات اقتصادی به حرکت در خواهد آورد.

در این میان ابعاد سیاسی این مسئله هم جایگاه خاص خود را در این رخدادها دارند .

حداقل دست آوردهای آن مغلوبه شدن جنگ نوری مالکی برای بقا در قدرت بود، افزایش احتمال تقسیم عراق به سه منطقه خود مختار وحتی شکل گیری سه کشور کردستان ، عرب اهل سنت و شیعیان در عراق در آینده را نیز باید به دست آوردها افزود.

در این گیر ودار نباید از زمینه سازی برای تغییرات در نقشه منطقه در راستای نظم نوین جهانی آمریکایی ـ صهیونیستی را فراموش کرد سناریوهایی که بیشترین برنده آن واشینگتن وتل آویو خواهند بود.

از سوی دیگر ثروت باد آورده گنج موصل داعش را به ثروتمند ترین گروه تروریستی در جهان تبدیل کرده واکنون دیگر هیچ کس به دنبال یافتن حامیان اصلی  گروه داعش و دلارهای سرازیر شده از سوی  حامیان مالی واسپانسرهای آن نخواهد بود تا از این پس هر چه از این گروه ودارایی هایش افشا شود به گنج موصل ارتباط داده شده و دیگر دست های پشت پرده از دست داشتن در جنایات این گروه مبرا گردند.

با این حال بر کسی پوشیده نیست که مناطق تحت اشغال ونفوذ گروه داعش در عراق وسوریه دارای منابع نفتی بالا، مزارع و کشتزارهای گسترده به ویژه گندم ومراکز بزرگ پرورش ماهی می باشند .

گزارش های رسیده از این مناطق  حکایت از آن دارد که برخی از عوامل داعش مبادرت به ایجاد پالایشگاه های بسیار ابتدایی نفت کرده ، از کشاورزان تحت عنوان زکات و جزیه باج دریافت نموده و تقریبا تمامی مراکز پرورش ماهی  را در کنترل خود دارند .

هاشم هاشمی متخصص امور گروه های  افراطی در گفتگویی باخبرگزاری اناتولی ترکیه خبر داد که داعش درحال حاضر اقدام به صدور نفت از میدان های نفتی سوریه  وعراق می کند.

با وجود آنکه اخبار ضد و نقیضی در رابطه با وجود خریدارانی ثابت برای این نفت منتشر شده اما به اعتقاد کارشناسان عراقی تلاش برای پالایش نفت و استفاده از آن یکی از مهمترین دلایل حملات مکرر داعش به پالایشگاه بیجی به عنوان نزدیک ترین پالایشگاه به منطقه سنی نشین غرب عراق است .

در این حال لؤی الخطیب مدیر پژوهشکده انرژی عراق در گفتگویی با شبکه سی ان ان آمریکا اعتراف کرد داعش میادین نفتی مهمی را از عراق در تصرف خود دارد و روزانه حدود یک میلیون دلار از این مراکز نفت استخراج وبه فروش می رساند .

وی اشاره ای به خریداران و نحوه انتقال نفت از داخل عراق به خارج از آن  نکرد اما به گفته رسانه های عراقی با فرارسیدن فصل سرما و افزایش درخواست برای خرید نفت داعش می تواند در آمدهای نفتی خود را به بیش از 730 میلیون دلار در سال هم برساند.

بی تردید در شرایطی که نفت در بازارهای جهانی هر بشکه  110 دلار است ودر دوره زمستان به بالاتر از این هم خواهد رسید عرضه نفت خام با قیمتی در حدود 35 دلار بسیاری از خریداران این بازار را  به وسوسه خواهد انداخت.

فروش محصول استراتژیک گندم ونیز حراج باقی مانده گندم موجود در سیلوهای موصل که یکی از قطب های مهم تولید این محصول در عراق محسوب می شود ، باعث شده است تا داعش امروز به یکی از فروشندگان گندم به خارج از منطقه تحت کنترل خود تبدیل شود.

این در حالی است که تمامی بازار ماهی منطقه تحت کنترل داعش قرار گرفته است به نحوی که برخی از رهبران این گروه به گردانندگان اصلی این بازار تبدیل شده اند به ویژه که از دیرباز دریاچه های پرورش ماهی یکی از مهمترین مخفیگاه ها وپایگاه های داعش در منطقه نینوی  محسوب می شدند.

با وجود انتشار این اطلاعات در مورد در آمدهای داعش بازهم علامت های سئوال بزرگی در این رابطه وجود دارند:

به اعتقاد کارشناسان عراقی حتی در صورت اضافه کردن در آمد حاصل از فروش محصولات کشاورزی و دامی به در آمدهای به دست آمده از قاچاق نفت ونیز افزودن درآمد ماهانه  5 میلیون دلار فعالیت های  آدم ربایی وباج گیری  داعش در سوریه وعراق بازهم  نمی توان بودجه چند ده میلیون دلاری حقوق ماهانه جنگجویان  داعش را تامین نمود.

این جمع وتفریق ها باعث می شود تا کارشناسان بار دیگر تمامی نگاه خود را معطوف کمک های خارجی سرازیر شده به سوی داعش نمایند و در عین حال این احتمال را هم مطرح سازند که داعش همچنان 500 میلیارد دینار عراقی را که از بانک های موصل چپاول کرده در خزانه خود نگه داشته وبه تدریج در حال خرج کردن آنها برای پرداخت حقوق جنگجویان خود که هر روز بر شمارشان هم افزوده می شود ، می باشد.

روزنامه وال استریت ژورنال در  یکی از شماره های ماه اوت خود در باره منابع مالی این گروه فاش کرد : مهار و محاصره منابع مالی داخلی داعش به یک معضل بزرگ برای کشورهای عربی و غربی فعال درزمینه مبارزه با دولت خلافت اسلامی  تبدیل شده است.

این روزنامه آمریکایی به نقل از افراد مطلع از امور تجاری وبازرگانی انجام گرفته در داخل مناطق تحت کنترل داعش نوشت در حالی برخی از کشورهای غربی وعربی داعیه مبارزه با این گروه ومنابع مالی آنرا دارند که اکثر مراودات بازرگانی انجام گرفته بین این داعش وخارج از آن را با بازرگانانی از این کشورها انجام می دهند.

به نوشته وال استریت ژورنال هم اکنون بازرگانانی از سوریه ، لبنان  و حتی منطقه کردن نشین شمال عراق مراودات تجاری گسترده ای با داعش داشته واز شرکای تجاری مهم آنها محسوب می شوند.

گرچه دولت ترکیه اعلام کرده است که از سال 2011 میزان محموله های کشف شده از نفت قاچاق  به این کشور 300 درصد افزایش یافته است اما برخی از کارشناسان براین باورند نمی توان آنکارا  را در  این عملیات  قاچاق بزرگ بی گناه توصیف کرد  به ویژه که این تجارت  می تواند روزانه  چند میلیون دلار را وارد  اقتصاد ترکیه کند.

وقتی به اعتراف بسیاری از کارشناسان مهمترین فعالان در زمینه تحریم و مبارزه با داعش خود از گردانندگان اصلی پشت پرده این گروه یا نزدیکترین افراد به آنها هستند چه انتظاری می توان از نتایج این تحریم ها ومبارزات غربی ـ عربی با آن داشت؟؟

در قسمت های بعد نقش آفرینی کشورهای بزرگ جهان  ومنطقه را در شکل گیری و هدایت گروهک تکفیری و تروریستی داعش را بررسی می کنیم.

از لابه لای اسناد/ آشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/2

این گزارش از سایت خبرگزاری فارسی دریافت شده 
از لابه لای اسناد/ آشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/2
هزینه گزاف مخارج داعش از کجا تامین می شود؟

اگر گزارشهای منتشره درباره پایه حقوق 400 دلاری برای هر تروریست را بپذیریم و آن را ضربدر تعداد تروریستهای حاضر کنیم رقم نجومی بدست می آید که اگر به آن هزینه تسلیحات و... را هم بیفزایم حاصل ان با بودجه یک یا چند کشور جهان سوم برابری می کند.

خبرگزاری فارس: هزینه گزاف مخارج داعش از کجا تامین می شود؟

اشاره:‌ تروریسم و بر اساس تعبیری که رسانه های غربی از آن یاد می کنند ، تروریسم اسلامی این روزها به یکی از شاخصه ها ومشکلات محوری منطقه خاور میانه تبدیل شده است .

امروز کمتر کشور عربی است که از این معضل رنج نبرد ، در حالیکه به راحتی می توان حضور سازمان های اطلاعاتی کشورهای مسلمان وغیر مسلمان را در سامان دهی وترسیم خطوط کلی فعالیت های این گروه ها را مشاهده ولمس کرد.

گرچه دیرینه این فعالیت ها به دهه  هفتاد از قرن گذشته میلادی باز می گردد اما برهه کنونی را باید نقطه اوج یا حداقل بالاترین اوج گیری این فعالیت ها از تاریخ شکل گیری گروه های سلفی تکفیری توصیف  کرد.

حجم اقدامات جنایتکارانه وشنیع گروه های سلفی ودر راس آنها داعش به حدی است که  افیخای ادرعی سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی را بر آن می دارد تا با انتشار بیلانی از میزان  قربانیان مسلمان در منطقه خاورمیانه اعلام کند طی 10 سال گذشته سهم اسرائیل از این اقدامات کمتر از 10 درصد بوده وبقیه این کشتارها در قالب برادرکشی وبه دست مسلمانان سلفی مدعی پیروی بی چون وچرا از سنت پیامبر اسلام انجام گرفته است مسئله ای که خود جای حرف وحدیث بسیاری دارد.

گرچه طی 40 سال واندی فعالیت گروه های سلفی ـ تکفیری شاهد شکل گیری ساختارها وسازمان  های مختلف مبارزاتی بودیم اما به اعتقاد اکثر قریب به اتفاق کارشناسان ، پدیده ای به نام داعش بدترین ، وحشی ترین ودر عین حال سرسپرده ترین گروه از این دست است که تا کنون منطقه اسلامی به خود دیده است.

به گفته این کارشناسان  اگر اسامه بن لادن وحتی ایمن الظواهری واسلافشان که در دوره های متفاوت به عنوان سرکردگان القاعده معروف ترین گروه تکفیری  شناخته می شدند ، گاه گداری اشاره ای به صهیونیستها ویهودیان کرده وادعای تلاش برای مبارزه با آنها را هم مطرح می کردند (گرچه  بر اساس اسناد موثق این گروه ها حتی یک گلوله هم به سوی رژیم صهیونیستی شلیک نکرده اند ) اما گروه داعش رسما وعلنا اعلام می کند مشکلی با رژیم صهیونیستی نداشته واصولا وظیفه اصلی خود را  پاکسازی اسلام از مسلمانانی اعلام می کند که با این گروه  از لحاظ فکری اختلاف نظر دارند.

اداره کل بین الملل و سیاست خارجی خبرگزاری فارس با توجه به اقدام وقیحانه غرب در حمایت و سپس تعقیب این گروهک ضاله درنظر دارد در چند قسمت نگاهی هرچند کوتاه به این گروه،‌ جنایاتش،‌ آبشخورهای فکری ، حامیان پیدا و پنهان مالی،‌ سیاسی، ‌نظامی ، بازی های سیاسی منطقه ای وبین المللی برای به سطح آوردن این گروه،‌  وپارامترهای تاثیر پذیری وتاثیر گذاری اش در منطقه وجهان داشته باشد چرا که معتقد است پاسخ به این ابهام که چرا کشورهای غربی سه سال پیش با تصویب قوانینی در مجالس خود کمک به گروههای تروریستی در سوریه را مجاز و اینک قوانینی تصویب می کنند که نابودی آن را جایز می شمارند،  هنوز برای افکار عمومی جهان روشن نشده است.

 

به این امید که نظرات شما خوانندگان نیز بتواند در ارائه زوایای ناگفته و چهره روشن تری از این گروه تروریستی به ما کمک کند بخش دوم این پژوهش را برای پاسخ به سوال که هزینه گزاف مخارج داعش از کجا تامین می شود؟ منتشر می شود:

 

هزینه گزاف مخارج داعش از کجا تامین می شود؟(قسمت دوم)

امروز گرچه اطلاعات زیادی از نحوه اداره مناطق تحت کنترل داعش وجود ندارد وتنها برخی از تصاویر منتشر شده در صفحات اجتماعی تنها راه ارتباط  وکسب اطلاعات از نحوه زندگی مردم در این مناطق  است اما آنچه کاملا هویداست ولخرجی های بسیار گسترده ای است که این گروه برای اعضای خود دارد مسئله ای که باعث شده است نه تنها جوانان فریب خورده مسلمان بلکه بسیاری از مزدوران ونظامیان سابق  غربی نیز به سمت همکاری با این گروه جذب شوند.

با یک حساب سرانگشتی گروه داعش ماهانه چند ده میلیارد دلار هزینه حقوق افراد خود می کند در حالیکه باید به این لیست دیگر مخارج تسلیحاتی ولجستیکی را هم افزود .

همچنین نباید حجم مخارج این گروه از انجام تبلیغات برای جذب جنگجو انتقال آنها از اقصا نقاط جهان به کشورهای همسایه یا حلقه های دوم ، آموزش وگسیل آنها به سوریه وعراق را نیز فراموش کرد.

طبق اعتراف برخی از تروریست های دستگیر شده توسط ارتش عراق دستمزد بسیار بالایی  که داعش برای هر انفجار تروریستی در عراق می پردازد نیز باعث شده است اکثر تروریست های فعال در بمب گذاری جذب این گروه گردند.

به گفته بسیاری از رسانه های عراقی در طول بیش از 3 ماه تحصن در مرکز الرمادی در منطقه سنی نشین عراق که هزاران نفر در آن شرکت کردند ، همه متحصنین  از سه وعده غذای گرم وحقوق روزانه بهرمند می شدند، هزینه این تحصن را چه کسی تامین کرد؟ تحصنی که بعد از متفرق شدن ، ارتش عراق در مرکز آن به کارگاهی برای بمب گذاری خودروها رسید.

بر اساس آخرین خبرهایی که شبکه العربیه به عنوان یکی از نزدیکترین رسانه ها به گروه داعش منتشر کرده ابو بکر البغدادی در دستور العملی حقوق جنگجویان این گروه را به ترتیب زیر اعلام کرد.

هر جنگجوی بومی (در سوریه) که ازدواج نماید 1200 دلار هدیه ازدواج دریافت می کند  وتفاوت نمی کند که این ازدواج اول این جنگجو باشد یاسوم وچهارم.

حقوق ثابت ماهانه هر جنگجوی در گروه القاعده 400 دلار می باشد که 50 دلار نیز برای هر فرزند  و100 دلار برای هر همسر به این حقوق اضافه می شود.

حق مسکن  وتامین سوخت خودرو نیز به حقوق هر یک از این جنگجویان اضافه شده در حالیکه جنگجویان غیر بومی ماهانه 400 دلار اضافی نیز به عنوان حق مهاجرت دریافت می کنند.

در چارچوب آخرین آمارهای اعلام شده در مورد شمار جنگجویان داعش که آنها را بین 10 تا 80 هزار جنگجو  تخمین می زند واگر حداقل تخمین ها برای شمار جنگجویان داعش در سوریه وعراق را در نظر بگیریم بازهم تامین پایه حقوق 400 دلار برای مثلا  10 هزار نفر هم رقم نجومی 4 میلیون دلار در ماه می رسد حال اگر این رقم را ضرب در 8 (حداکثر شمار تروریست ها)کنیم وبه آن هزینه تسلیحات بمب گذاری و... را هم بیافزایم رقمی می رسد که شاید با بودجه یک یا چند  کشور جهان سوم برابری کند.

به اعتقاد کارشناسان این رقم سرسام آور صرفا بخش بسیار ناچیزی از مخارج گروه داعش محسوب می شود  که تنها به جنگجویان معمولی آنها اختصاص می یابد ، حال اگر هزینه های سلاح ومهمات وخودروها ، ونیروهای نفوذی را نیز در نظر بگیریم واین مسئله را هم در نظر داشته باشیم که رهبران گروه به ویژه فرماندهان سابق نیروهای نظامی وامنیتی رژیم صدام حسین با این ارقام هرگز رضایت نمی دهند این پرسش مطرح می شود که هزینه حداقل چند ده میلیون دلاری داعش از جیب چه کسی پرداخت می شد وچه گروه ، سازمان یا کشورهایی در این کار دخیل می باشند؟

بی تردید اولین وپیش پا افتاده ترین پاسخ به این پرسش کشورهای فربه وبسیار متمول حوزه جنوبی خلیج فارس است که از توان مالی وانگیزه ی مذهبی وسیاسی برای حمایت از این  جریان افراطی  به عنوان نسل سوم وهابیت  را دارند وبه هر شکل می تواند برخی  از اهداف تخریبی آنها را در منطقه حداقل علیه رقبای سنتیشان محقق سازد.

اما با نگاهی عمیق تر به این مسئله می توان حامیان مالی داعش را به دو دسته تقسیم کرد.

1. منابع مالی  آشکار و مستقیم 

2. منابع مالی غیر مستقیم و پنهان

گروه اول خود  به سه دسته اصلی تقسیم می شود :

1- گروه ها وشخصیت های اسلام گرای افراطی که  با جریان سلفی ـ تکفیری ابراز همدردی وهمراهی کرده وتلاش می کنند با کمک های مالی خود یا جمع آوری کمک برای آن به این گروه یاری برسانند.

برای نمونه می توان به فعالیت برخی از مساجد وموسسات اسلامی در کشورهای عربی ، اسلامی وحتی غربی در این راستا اشاره کرد که نام بعضی از این مراکز وشخصیت ها در رسانه های مختلف نیز ذکر شده است وشبکه سی ان ان لیستی از افراد را در این رابطه منتشر نمود که اکثر آنها نیز در مصاحبه هایی این ادعای شبکه آمریکایی را تکذیب کردند.

2- باج گیری های انجام گرفته از اشخاص ، موسسات ودولت ها که از طریق آدم ربایی های مختلف صورت گرفته ومعمولا مقادیر قابل توجهی پول را به سوی داعش سرازیر می کند .

در این چارچوب  باید به بسیاری از بازرگانان وتجار سوریه اشاره کرده که بعد از ربوده شدن اعضای خانواده شان مجبور به پرداخت مبالغ هنگفتی جهت آزادی آنها شدند ، آخرین این باج گیری ها نیز در شهر موصل انجام گرفته که در جریان آن دولت ترکیه مجبور شد برای آزادی شماری از اتباعش که  جزو رانندگان کامیون ربوده شده در این شهر بودند مقادیر قابل توجهی پول به گروه داعش پرداخت کند در حالیکه رایزنی ها برای آزادی بقیه اتباع ترکیه از جمله کنسول این کشور در شهر موصل همچنان ادامه دارد.

3- غنایم وچپاول اموال عمومی مناطق به اشغال در آمده همچون خالی کردن خزانه موجود در شهر رمادی وبعداز ان چپاول تمامی بانک ها ومراکز تجاری ومغازهای شهر موصل که در شهرهای مختلف سوریه نیز تکرار شد.

این مسئله در رابطه با شهر موصل از ابعاد بیشتری برخوردار است که در قسمت های بعد به آن خواهیم پرداخت.

دومین دسته از منابع مالی داعش نیز به سه قسمت کلی تقسیم می شوند که عبارتند از :

1. کشورها وسازمان های مادر وتاسیس کننده داعش که پشت پرده شکل گیری آن قرار داشته وهمچنان کمک های مالی ولجستیکی خود را از این گروه ادامه می دهند.

2. کشورهایی که حضور وفعالیت داعش را در منطقه در راستای منافع خود تفسیر کرده وتلاش می کنند با برقراری ارتباط با آن وتزریق کمک های مالی از حمایت این گروه در راستای تحقق منافع  واهداف کوتاه وبلند مدت خود در منطقه سود ببرند.

3. کشورهایی که از بیم قرار گرفتن در معرض حملات گروه به دنبال مماشات با آن بر آمده وبا تخصیص کمک های مالی به آن به نوعی به این گروهک تروریستی حق السکوت پرداخت می کنند

بی تردید دسته دوم بسیار مهم تر وخطرناکتر از دسته اول می باشد وتقریبا اکثر نگاه ها به سوی  آن جلب شده است به ویژه که  می تواند تاثیر گذاری شگرف وگسترده ای بر بسط یا قبض این گروه داشته باشد.

به اعتقاد کارشناسان وتحلیلگران امور گروه های اسلامگرای مسلح  ،  در تاریخچه گروه های سلفی ـجهادی دو کشور بسیار تاثیر گذار بوده وتقریبا همه سرنخ های تشکیل ، هدایت ، حمایت وحتی سرکوب به آنها ختم می شوند.

در حد فاصل شکل گیری گروه تکفیر وجهاد در اوایل دهه هفتاد از قرن گذشته در مصر تا  به امروز که شاهد اوج گرفتن گروه داعش در کشورهای عراق وسوریه می باشیم ، دو کشور نقش کلیدی در تاسیس ، هدایت  وتامین هزینه های مالی آنها  همواره نقش آفرین بودند.

اگر  تاریخچه اکثر قریب به اتفاق این گروه ها را بررسی  کنیم رد پای عربستان را در شکل گیری آنها به خوبی می توان مشاهده کرد ، در حالیکه مطالعه خاطرات سیاستمداران و ماموران امنیتی بازنشسته آمریکایی  از نقش آفرینی سازمان های اطلاعاتی  این کشور در شکل گیری این گروه ها خبر می دهند.

امروز از عربستان ، ایالات متحده آمریکا ، امارات متحده عربی ، قطر وترکیه به عنوان مهمترین  کشورهای حامی گروه داعش معرفی می شوند  در حالیکه کشورهایی همچون اردن ، کویت ، تونس وچند کشور دیگر عربی وحتی کشور اسلامی همچون پاکستان به نوعی این کمک ها را به عنوان حق السکوت وباج به گروه داعش وگروه های نزدیک به آن پرداخت کرده یا حداقل برای جلوگیری از خشم این گروه ، چشم خود را بر کمک های ارسال شده توسط همفکرانشان که در این کشورها فعالیت دارند ، می بندند.

دانیل پاتریک ولش تحلیلگر سیاسی آمریکایی ماه گذشته در واکنش به اعلام آمادگی آمریکا برای حمله به گروه داعش اعلام کرد ، این گروه یکی از گروه هایی است که مدتهاست از سوی دولت آمریکا مورد حمایت مالی قرار می گیرد.

این تحلیلگر آمریکایی که با شبکه پرس تی وی سخن می گفت تاکید کرد بسیاری از عناصر این گروه با هزینه دولت آمریکا در اردن وچند کشور دیگر آموزش نظامی دیده اند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان برخلاف ادعای دو سوی این ماجرا یعنی آمریکا وگروه های سلفی تکفیری (اکنون داعش) درمورد تضاد با یکدیگر شواهد وقراین بسیار زیادی وجود دارد که نشان می دهد گروه های سلفی تکفیری همواره در راستای اهداف آمریکا قدم برداشته وعمل می کنند.

مایکل چاسودوفسکی استاد دانشگاه اتاوای  کانادا در این باره معتقد است ، اقدامات آمریکا در حمایت از داعش  درچارچوب اهداف بلند مدت واشینگتن صورت گرفت دو هدف فعلی  کاخ سفید در عراق یکی سرنگونی دولت نوری مالکی ودیگری تقسیم عراق به سه کشور مستقل از یک دیگر  را محقق می سازد.

امروز داعش خواسته یا ناخواسته در چارچوب طرح ها وبرنامه های بلند مدت سازمان های پدرخوانده خویش به ثروتمندترین سازمان تروریستی جهان تبدیل شده است ، حجم پول ودارایی های به چپاول برده شده توسط این گروه در موصل این گروه ورهبرش را در  جرگه ثروتمندهای جهان قرا رداده است .

   چگونگی رسیدن به این ثروت وچرایی واهداف پشت پرده منطقه ای ، بین المللی و داخلی منجر به رسیدن داعش به ثروت انبار شده در موصل را در قسمت بعد بخوانید.

از لابه لای اسناد/ آَشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/۱

این گزارش از سایت خبرگزاری فارسی دریافت شد
از لابه لای اسناد/ آَشکار و نهان گروهک تکفیری داعش/۱
داعش چیست و چگونه شکل گرفت؟

پاسخ به این ابهام که چرا کشورهای غربی سه سال پیش با تصویب قوانینی در مجالس خود کمک به گروه‌های تروریستی در سوریه را مجاز و اینک قوانینی تصویب می‌کنند که نابودی آن را جایز می‌شمارد، هنوز برای افکار عمومی جهان روشن نشده است.

خبرگزاری فارس: داعش چیست و چگونه شکل گرفت؟

اشاره:‌ تروریسم وبر اساس تعبیری که رسانه های غربی از آن یاد می کنند ، تروریسم اسلامی این روزها به یکی از شاخصه ها ومشکلات محوری منطقه خاور میانه تبدیل شده است .

امروز کمتر کشور عربی است که از این معضل رنج نبرد ، در حالیکه به راحتی می توان حضور سازمان های اطلاعاتی کشورهای مسلمان وغیر مسلمان را در سامان دهی وترسیم خطوط کلی فعالیت های این گروه ها را مشاهده ولمس کرد.

گرچه دیرینه این فعالیت ها به دهه  هفتاد از قرن گذشته میلادی باز می گردد اما برهه کنونی را باید نقطه اوج یا حداقل بالاترین اوج گیری این فعالیت ها از تاریخ شکل گیری گروه های سلفی تکفیری توصیف  کرد.

حجم اقدامات جنایتکارانه وشنیع گروه های سلفی ودر راس آنها داعش به حدی است که  افیخای ادرعی سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی را بر آن می دارد تا با انتشار بیلانی از میزان  قربانیان مسلمان در منطقه خاورمیانه اعلام کند طی 10 سال گذشته سهم اسرائیل از این اقدامات کمتر از 10 درصد بوده وبقیه این کشتارها در قالب برادرکشی وبه دست مسلمانان سلفی مدعی پیروی بی چون وچرا از سنت پیامبر اسلام انجام گرفته است مسئله ای که خود جای حرف وحدیث بسیاری دارد.

گرچه طی 40 سال واندی فعالیت گروه های سلفی ـ تکفیری شاهد شکل گیری ساختارها وسازمان  های مختلف مبارزاتی بودیم اما به اعتقاد اکثر قریب به اتفاق کارشناسان ، پدیده ای به نام داعش بدترین ، وحشی ترین ودر عین حال سرسپرده ترین گروه از این دست است که تا کنون منطقه اسلامی به خود دیده است.

به گفته این کارشناسان  اگر اسامه بن لادن وحتی ایمن الظواهری واسلافشان که در دوره های متفاوت به عنوان سرکردگان القاعده معروف ترین گروه تکفیری  شناخته می شدند ، گاه گداری اشاره ای به صهیونیستها ویهودیان کرده وادعای تلاش برای مبارزه با آنها را هم مطرح می کردند (گرچه  بر اساس اسناد موثق این گروه ها حتی یک گلوله هم به سوی رژیم صهیونیستی شلیک نکرده اند ) اما گروه داعش رسما وعلنا اعلام می کند مشکلی با رژیم صهیونیستی نداشته واصولا وظیفه اصلی خود را  پاکسازی اسلام از مسلمانانی اعلام می کند که با این گروه  از لحاظ فکری اختلاف نظر دارند.

 

اداره کل بین الملل و سیاست خارجی خبرگزاری فارس با توجه به اقدام وقیحانه غرب در حمایت و سپس تعقیب این گروهک ضاله درنظر دارد در چند قسمت نگاهی هرچند کوتاه به این گروه،‌ جنایاتش،‌ آبشخورهای فکری ، حامیان پیدا و پنهان مالی،‌ سیاسی، ‌نظامی ، بازی های سیاسی منطقه ای وبین المللی برای به سطح آوردن این گروه،‌  وپارامترهای تاثیر پذیری وتاثیر گذاری اش در منطقه وجهان داشته باشد چرا که معتقد است پاسخ به این ابهام که چرا کشورهای غربی سه سال پیش با تصویب قوانینی در مجالس خود کمک به گروههای تروریستی در سوریه را مجاز و اینک قوانینی تصویب می کنند که نابودی آن را جایز می شمارند،  هنوز برای افکار عمومی جهان روشن نشده است.

به این امید که نظرات شما خوانندگان نیز بتواند در ارائه زوایای ناگفته و چهره روشن تری از این گروه تروریستی به ما کمک کند بخش اول این پژوهش را برای پاسخ به سوال چرایی و چگونگی پیدایش گروهک تکفیری داعش منتشر می شود:

داعش چیست وچرا  شکل گرفت؟

دولت خلافت اسلامی که پیش از این به نام دولت اسلامی در عراق وشام  نام داشت همچنان اختصارا به عنوان (داعش)  یعنی دولت اسلامی عراق وشام در اذهان شناخته شده ودر رسانه ها خوانده می شود.

داعش  یک گروه مسلح سلفی  ـ جهادی  تکفیری است که هدف اصلی خود را بازگرداندن خلافت اسلامی واجرای دقیق (بخوانید کورکورانه)  شریعت اسلامی دوره پیامبر (ص)  در کشورهای اسلامی اعلام کرده است.

گرچه سیر تشکیل و پیدایش این گروه از چهار سال پیش آغاز شد اما باید مهمترین گام خود را با اشغال شهر بسیار مهم موصل وایجاد امتدادی جغرافیایی بین مناطق تحت سلطه خود در سوریه واین منطقه برداشت تا صدر اخبار جهانی را برای مدتها در اختیار خود بگیرد.

هسته ی اصلی داعش در 15 اکتبر 2006  اعلام موجودیت کرد ، این سازمان از ائتلاف چند گروه مسلح عضو القاعده وبدون یدک کشیدن پسوند شام (قاعده الجهاد فی بلاد الرافدین(عراق)) شکل گرفت وابو عمر البغدادی به عنوان اولین رهبر آن منصوب شد.

گروه مذکور از آن زمان تا 19 آوریل 2010 که ابو عمر البغدادی  کشته شد عملیات متعدد ومختلفی را در مناطق  مختلف عراق انجام داد ، از نکات قابل توجه در این دوره انحصار عملیات تروریستی گروه در داخل عراق بود در حالیکه خاک سوریه به عنوان عقبه لجستیکی گروه برای انتقال سلاح ونیرو مورد استفاده قرار می گرفت.

پس از مرگ ابو عمر،  ابوبکر البغدادی جانشین او شد ، در این دوره شاهد گسترش بسیار چشمگیر  کمی وکیفی عملیات تروریستی در عراق بودیم که  از آن میان می توان به عملیات حمله به بانک مرکزی عراق ، وزارت دادگستری  وحمله به زندان های ابو غریب والحوت که منجر به فرار هزاران تروریست شد ، اشاره کرد.

اواخر سال 2011 ودر جریان  تشدید  شورش ها علیه دولت بشار اسد در سوریه وآغاز فعالیت گروه القاعده در این کشور تحت نام سازمان النصره واوج گرفتن قدرت آن ، داعش به تدریج خود را در مسایل سوریه نیز وارد کرد ومسئولیت برخی از عملیات را در این  کشور به عهده گرفت تا آنکه در 9 آوریل 2013 ابوبکر البغدادی در یک پیام صوتی که شبکه اسلامی شموخ آنرا منتشر وبه سرعت توسط خبرگزاری ها وشبکه های ماهواره ای نیز پخش شد اعلام کرد گروه جبهه النصره به عنوان شاخه ای از دولت عراق اسلامی به این گروه پیوسته واز این پس  سازمان تحت امر دولت اسلامی عراق وشام است  از اینرو تمامی گروه ها باید با او در این زمینه بیعت کنند.

از مهمترین عملیاتی که  داعش بعد از این اعلام به انجام رساند تلاش برای انفجار سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیروت بود در حالیکه جنگجویانش برای مدتهای مدیدی شهر فلوجه عراق را در تصرف وکنترل خود قرار دادند ، امری که تا به امروز نیز ادامه داشته وبا یک جستجو در اخبار خواهیم دید که ارتش عراق از دسامبر 2013 (دیماه 1392) تا به امروز بیش از 10 بار اعلام کرده است فرمانداری تکریت را از اشغال داعش خارج کرده وپرچم آنها را از آنجا به زیر کشیده است.

به اعتقاد کارشناسان امور تروریسم والقاعده داعش را باید افراطی ترین شاخه گروه القاعده توصیف کرد  وبه هر میزان که به نفوذ سازمان های اطلاعاتی منطقه(سعودی، قطر) وبین المللی در سمت وسو دادن به گروه مادر (القاعده) اطمینان وجود دارد در باره داعش نیش چند برابر آن صدق می کند.

گرچه القاعده خود نیز جزو پیروان ایدئولوژی سلفی ، تکفیری ، جهادی بود اما داعش به شکل افراطی تر از این رویکرد پیروی می کند.

کارشناسان امور مذهبی اهل تسنن از جمله کارشناسان الازهر در توصیف این نوع رویکرد دینی معتقدند ،  اندیشه سلفی ـ تکفیری  از دوره جنگ صفین که بین حضرت علی (ع) ومعاویه رخ داد ، شکل گرفت وآنانی که بعد از قضیه تحکیم به مخالفت با حضرت علی (ع) پرداخته ودر آن دوره به عنوان خوارج معروف شدند ، اکنون وقرن ها بعد از آن حادثه به شکل داعش در منطقه نمود یافته اند.

آنها با استناد به برخی از احادیث روایت شده از پیامبر اکرم (ص) تاکید دارند که چنین امری توسط ایشان پیش بینی شده وتاکید دارند پیامبر اکرم ظهور این گروه را در دوره آخر الزمان پیش بینی کرده بودند.

چارلز لستر پژوهشگر مرکز بین المللی  بروکینگز که مرکز آن در دوحه است تعداد  جنگجویان داعش را  در سوریه بین شش تا هفت هزار نفر ودر عراق بین پنج تا شش هزار نفر تخمین زد ، در این حال دیده بان  حقوق بشر سوریه در گزارشی که در اوت (مرداد وشهریور) 2014 صادر کرد اعلام نمود نیروهای داعش بعد از اشغال موصل به 50 هزار جنگجو در سوریه و30 هزار جنگجو در عراق رسیده است.

اما بجز این اطلاعات اطلاعات موثق ودقیق دیگری در رابطه با شمار جنگجویان  داعش در عراق وسوریه وجود ندارد گرچه هریک از منابع بر اساس مشرب های فکری خود ارقام ضد ونقیض دیگری را در این رابطه منتشر می کنند.

به هر شکل با توجه به پیوستن شمار زیادی از نظامیان ارتش عراق به ویژه نظامیانی که پیش از سقوط صدام حسین در قالب نیروهای نظامی وامنیتی واکنون در ارتش جدید عراق در موصل خدمت می کردند به  نیروهای داعش ، اعلام چنین ارقامی کاملا معقولانه به نظر می رسد.

این مسئله را موسسه خاورمیانه شناسی فرانسه نیز تایید کرده ودر گزارشی که به قلم رومن کابیه کارشناس مسایل اسلامی این موسسه ماه گذشته منتشر کرد، تاکید دارد : اکثر جنگجویان داعش را عراقی ها تشکیل می دهند .

این کارشناس فرانسوی تاکید دارد که ساختار فرماندهی نظامی این گروه را عراقی ها ولیبیایی ها تشکیل می دهند ، بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی برخی از رسانه ها در مورد شخصیت بغدادی تاکید شده است او هرگز اجازه حضور غیر عراقی ها را در شورای رهبری نمی دهد ومعتقد است آنها به هر شکل به او خیانت خواهند کرد.

ناگفته نماند با وجود آنکه اکثر  کارشناسان تلاش می کنند داعش را به عنوان یکی از شاخه های القاعده ویا حداقل گروهی منشق از آن توصیف کنند اما نه ایمن الظواهری  به عنوان رهبری فعلی القاعده این گروه را به رسمیت شناخته ونه این گروه تاکنون حاضر شده است از دستورات ظواهری که جبهه النصره را به عنوان گروه مورد حمایت رهبری القاعده در سوریه معرفی کرده، پیروی نماید.

در رابطه با ساختار تشکیلات گروه داعش هم به گفته این دو مرکز پژوهشی جنگجویان گروه اکثرا از بقایای ارتش عراق از جمله فدائیان صدام وجیش القدس می باشند در حالیکه تقریبا از تمامی ملیت ها از خاور میانه گرفته تا شمال آفریقا ، وکشورهای غربی نیز در آن عضویت دارند.

در اینجا این پرسش مطرح می شود که داعش چگونه وبه چه نحوی موفق به شکل گیری شد ؟ چه پارامترهایی به این ساختار اجازه خود نمایی به این شکل ودر این سطح را داد؟ چه کشورهایی در منطقه به شکل گیری این گروه کمک کردند ؟ چه کشورهایی از حضور وفعالیت این گروه نفع بردند؟ و در یک جمله مخارج وهزینه های شکل گیری این گروه را چه در بعد منطقه ای وچه در بعد بین المللی چه کشورهایی پرداخت کردند؟

   در قسمت های بعدی به برخی از این پرسش ها براساس اسناد و مدارک پاسخ خواهیم داد ...

سرویس اطلاعاتی انگلیس؛ متخصص در ترور و خرابکاری +تصاویر

این گزارش عینا از سایت خبرگزاری مشرق برداشته شده
گزارش ویژه؛
درباره‌سرویس‌­های‌اطلاعاتی و جاسوسی‌انگلیس چه می‌­دانید؟ آیا می‌­دانید که ترور بسیاری از شخصیت‌­های سیاسی تاریخ معاصر جهان توسط این سازمان‌ها طرح‌­ریزی شده است؟ طراح نقشه خاورمیانه جدید کیست؟ برای آشنایی با دستگاه اطلاعاتی انگلیس، با گزارش ویژه مشرق همراه شوید.

 سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای صاحب قدرت در جهان بدلیل مخفی‌کاری ذاتی‌شان، همواره از موضوعات مورد علاقه رسانه‌ای بودند و بزرگترین بمب‌های خبری جهان (نظیر افشاگری‌های ویکی‌لیکس، اسنودن و ...) نیز به افشای عملیات و فعالیت‌های سرویس‌های اطلاعاتی قدرت‌های جهانی اختصاص داشته است.

گروه گزارش ویژه مشرق در سلسله‌ گزارش‌هایی، به معرفی مشهورترین سرویس‌های اطلاعاتی جهان از آغاز فعالیت‌ آن‌ها و مهمترین عملیات‌های این سرویس‌ها تا به امروز خواهد پرداخت. این گزارش به سرویس اطلاعات محرمانه انگلیس که در ایران نیز با نام‌های «اینتلیجنس سرویس و ام آی 6» شناخته می‌شود اختصاص دارد.

سرویس­‌های اطلاعاتی و جاسوسی انگلیس موسوم به MI5 و MI6 که اولی فعالیت داخلی و ملی و دومی فعالیت برون مرزی را بر عهده دارد، طراح، مبتکر، هماهنگ‌کننده، پشتیبان، و اجرا کننده بسیاری از عملیات‌های بمب­گذاری، ترور، خرابکاری، و جاسوسی تاریخ معاصر  بوده‌­اند. در این نوشتار به معرفی این سرویس‌­ها و بویژه نقش سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا (Secret Intelligence Service یا MI6) در فعالیت‌های برون مرزی خواهیم پرداخت.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

از آنجاییکه مبنای این نوشتار تمرکز بر فعالیت‌های سرویس­‌ اطلاعات خارجی بریتانیا (معروف به اینتلیجنس سرویس) در جهان و بویژه خاورمیانه است، لذا تنها به معرفی اجمالی MI5 یا سرویس اطلاعات و امنیت داخلی این کشور بسنده شده است.

 سرویس اطلاعات و امنیت داخلی  (ام آی 5) 

MI5 یا همان سرویس اطلاعاتی داخلی همچون MI6 زیر نظر کمیته مشترک اطلاعات و امنیت انگلیس (Joint Intelligence Committee) فعالیت دارد. این سرویس، طبق قانون سرویس‌های امنیتی مصوبه 1989 و قانون سرویس‌های اطلاعاتی مصوبه 1994، وظیفه حفظ دموکراسی در انگلیس، حفظ اهداف اقتصادی، مبارزه با تروریسم و جاسوسی را بر عهده دارد. اگر چه این سازمان بسیار با بحث امنیت داخلی در ارتباط است، اما وجهه خارجی آن را نمی­‌شود نادیده گرفت.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

MI5 و هدایت عملیات‌های تروریستی ایرلند

گزارش‌ها حاکی از آن است که MI5در همکاری با ارتش آزادی­بخش ایرلند و به نام مبارزه با تروریسم، سلاح و مواد منفجره در اختیار این سازمان قرار می­ دهد. گزارش‌های منتشر شده در جراید انگلیسی توسط "کوین فالتون" - جاسوس دو جانبه سرویس اطلاعاتی انگلیس در ارتش آزادی­بخش - و "دیوید روپرت" – جاسوس دو جانبه آمریکایی - که هم برای FBI و هم برای MI5 فعالیت می­‌کرد - حاکی از آن است که MI5 نقش اصلی را در برنامه‌­ریزی برای بمب‌گذاری شهر "اوماگ" در شمال ایرلند داشته است. این فقط یک نمونه از صدها و یا هزاران ماموریت خرابکارانه این سازمان امنیتی است.

سرویس اطلاعات مخفی MI6

MI6 (Military Intelligence, Section 6) یا همان سرویس اطلاعات مخفی موسوم به SIS (Secret Intelligence Service) است که در سال 1909 با اجاره دفتر کوچکی در لندن آغاز به کار کرد. البته در واقع اولین مامور اطلاعاتی انگلیس سر "فرانسیس والسینگهام" در دوره الیزابت بود که با شنود و کشف طرح‌­های وی، علیه ملکه دسیسه و فتنه می­‌کرد. با اینکه این سازمان شباهت زیادی به همتای آمریکایی خود دارد، اما بسیار محرمانه­‌تر از آن عمل می­کند. MI6 معاونت خارجه سازمان مرکزی اطلاعات و امنیت انگلیس به شمار می­‌رود. وظیفه این نهاد، جمع­‌آوری، تحلیل، و انتشار اطلاعات برون مرزی است. حیطه قدرت این نهاد مانند همتای آمریکایی خود مشخص نیست. مثلا مسئولیت ضد اطلاعات MI5 با MI6 است. عملیات­‌های جاسوسی بسیاری تابحال از این سازمان صورت گرفته است. 

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

این سرویس امنیتی، با ورود آمریکا به عرصه جنگ جهانی دوم، نیروهای اطلاعاتی این کشور را تحت آموزش قرار داد. با ظهور هیتلر و به قدرت رسیدن وی، MI6 تمرکز خود را بر اروپا، آمریکای لاتین و بیشتر بخش­‌های آسیا قرار داد. تا دهه 1990 نام رییس سازمان و جزییات عملیاتی آن به هیچ وجه در رسانه‌­ها شنیده و دیده نمی‌­شد. و هنوز هم دستیابی جزییات مربوط به آن خیلی محدودتر از جزییات مربوط به MI5 ارائه می­‌شود. البته نباید از سرویس امنیت داخلی انگلیس موسوم به MI5 غافل شویم و یا این دو را با یکدیگر اشتباه بگیریم. با وجود اینکه حیطه وظایف این دو با یکدیگر متفاوت است، اما اشتراکاتی نیز دارند. این دو نهاد در سرتاسر جنگ­‌های جهانی و جنگ سرد، موازی با یکدیگر حرکت می‌­کردند. با اینکه MI5 ظاهرا سیاست فضای باز نسبت به جامعه انگلیس را از دهه 90 آغاز کرده، اما MI6 به دلیل اهمیت اطلاعات و نوع فعالیتش رویکردی کاملا بسته و محرمانه دارد. با اینکه سالیانه بودجه دو میلیارد پوندی این نهاد بطور روشن توسط دولت انگلیس تامین می­‌شود، اما در واقع MI6 به دلیل عملکرد فوق محرمانه‌­اش، در ظاهر هیچگاه وجود ندارد.

اولین رئیس ام‌آی 6 با پای چوبی!

اولین رییس MI6 که "منسفیلد کامینگ" نام داشت، بنای قدرت اولیه این سازمان را گذاشت. او یک جاسوس فوق حرفه‌­ای بود که علاقه بسیاری به ترساندن نیروهای تحت امرش داشت. یکی از پاهای وی، مصنوعی و چوبی بود و بسیاری از این امر بی­خبر بودند. یک بار برای فهماندن منظور به یکی از نیروهایش و شیر فهم کردن وی به روش خود، کاردی را در پای چوبی خود فرو کرده و پس از چند لحظه بیرون می‌­کشد. جمع حاضر در آن مجلس، مبهوت و وحشت زده فقط به این صحنه نگاه می­‌کردند.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

منسفیلد کامینگ اولین رئیس ام‌آی 6

MI6 آنقدر در کار خود حرفه‌­ای و محرمانه عمل می‌­کند که نمی­توان راندمان کاری آن را برآورد کرد. در کارایی و تبحر MI6 همین بس که در طول جنگ جهانی اول، موفق به کشف حلقه جاسوسان آلمانی به رهبری "گوستاو اشتاینهاور" شد و بالاتر از آن حلقه عظیم جاسوسان نظامی بین‌­المللی به رهبری "والتر نیکلای" را فریب داد.

اما وجهه MI6 در جنگ جهانی دوم بشدت خراب شد. زمانی که دو تن از مامورین آن در سال 1939 در "ونلو" هلند با برنامه‌­ریزی "والتر اسکلنبورگ" رییس "آپ وهر" – حفاظت اطلاعات ارتش آلمان - دستگیر شدند. این فضاحت به حدی بود که مابقی کار به دست "ستاد اجرایی نیروهای ویژه" سپرده شد. عملکرد MI6 در طی جنگ سرد بسیار عالی­تر بود. اما چندین طرح این سازمان به دلیل خیانت "کمبریج 5" توسط روس‌­ها خنثی گردید. یکی از طرح­‌هایی که موفقیت بسیاری را برای انگلیس و آمریکا به ارمغان آورد، ایجاد ارتباط با سرهنگ "اولگ پنکوفسکی" Oleg Penkovsky در حفاظت اطلاعات ارتش روسیه بود که طی آن اطلاعات ذی قیمتی از ساخت سامانه موشکی در کوبا توسط روسیه، از طریق وی در اختیار انگلیس و آمریکا قرار گرفت.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

سرهنگ اولگ پنکوفسکی افسر اطلاعاتی ارتش روسیه که در دام سرویس اطلاعاتی انگلیس افتاد و در نهایت توسط روسیه اعدام شد

بزرگترین ضربه در سال 1963 بر پیکره MI6 وارد شد. وقتی که مشخص شد که "کیم فیلبی"Kim Philby، یکی از ارزشمندترین مامورین این سازمان، چند دهه به همراه "دونالد مک لین" Donald Maclean و "گای بورگس" Guy Burgess اطلاعات MI6 را در اختیار سرویس امنیتی شوروی سابق KGB قرار می­داده‌­اند. این عمل فیلبی و یارانش، موجب شد که سازمان به تغییر رویه و تصفیه نیرو روی بیاورد. عمق خیانت فیلبی به حدی بود که روزنامه دیلی تلگراف انگلیس درباره آن می‌نویسد: "نمی‌توان تعداد دقیق تلفات ناشی از خیانت فیلبی را محاسبه کرد، اما بسیاری از عملیات‌های ام‌آی 6 و افسران آن در پی این خیانت قربانی شدند."

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

"کیم فیلبی" بزگترین ضربه را بر پیکره ام‌آی 6 وارد آورد

اما در اواخر دهه 1980، MI6 بشدت تحت انتقاد قرار گرفت. چرا که کادر آن را افراد میانسال و مسنی تشکیل می­‌دادند که غالبشان فارغ التحصیلان نخبه دانشگاه‌ها بودند و میزان وابستگی سیاسی و میهن­‌پرستی آنها بر کسی پوشیده نبود. اما "روی هاترسلی" نماینده حزب کارگر در همان تاریخ در مجلس عوام انگلیس، عدم استخدام کادر جوان به خاطر رویکرد سنتی و محافظه­‌کاری‌های MI6 را از مشکلات بزرگ آن خواند و این سازمان را متهم کرد که همچون کبک سرش را زیر برف گرفته است.

با ظهور "مارگارت تاچر" بر مسند قدرت انگلیس، سیاست‌های باز بر این سازمان حاکم شد. MI6 ضمن حفظ استقلال خود، فقط به کابینه دولت پاسخگو بود. از طرفی تحت فشارهای تاچر، رویکرد بازتری نسبت به استخدام نیروهای جوان اتخاذ کرد. در نتیجه نوابغ جوان از بهترین دانشگاه‌های کشور که برخی از آنها به چند زبان زنده مسلط بودند، به عضویت این سازمان درآمدند.

روسای MI6 از اغاز تاکنون

1909 تا 1923: سر مانسفیلد اسمیت کامینگ

1923 تا 1939: دریادار سر هیو سینکلر

1939 تا 1952: سرلشگر سر استوارت منزیس

1953 تا 1956: سر جان الکساندر سینکلر

1956 تا 1968: سر ریچارد وایت

1968 تا 1973: سر جان رنی

1973 تا1978: سر موریس اودفیلد

1979تا 1982: سر دیک فرانکز

1982 تا1985: سر کالین فیگرز

1985 تا 1989: سر کریستوفر کورون

1989 تا 1994: سر کالین مک کول

1994 تا 1999: سر دیوید ادینگ

1999 تا 2004: سر ریچارد دی­یر لاو

2004 تا 2009: سر جان اسکارلت

2009 تاکنون: سر جان ساورز

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

جان ساورز رئیس فعلی ام‌آی 6

از این جمع، فقط جان ساورز برای اولین بطور رسمی در مقابل دوربین خبرنگاران ظاهر شده است.

جنگ جهانی اول و فضای جنگ

در سال 1909، مرکز مطالعات مجلس انگلیس خبر از نفوذ آلمانی‌­ها داد و در گزارش خود آورد که هنوز هیچ سازمانی وجود ندارد که توان و برنامه‌­های آنها را مورد تحلیل قرار دهد. دولت انگلیس هم بلافاصله دفتر سرویس محرمانه را تاسیس کرد. این دفتر شامل دو بخش معاونت داخلی و معاونت خارجه می‌­شد. معاونت داخای توسط سروان "مانسفیلد کامینگ" Mansfield Cumming و معاونت خارجه توسط سروان "ورنان کل" Vernon Kellاداره می‌­شد. نام مخفف و محرمانه آنها به C و K معروف شد. پس از پایان جنگ جهانی اول، معاونت خارجه نام خود را به MI1 تغییر داد. در سال 1921، نام "سرویس اطلاعات محرمانه ((Secret Intelligence Service یا همان MI6 را به خود گرفت. از زمان Cumming که تا سال 1923 بر مسند ریاست بود، روسای این سازمان با امضای حرف C شناخته می­‌شدند. این قضیه اما در مورد سروان کل (حرف K) مصداق نداشت.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

سروان "ورنان کل" از بنیانگذاران سرویس اطلاعاتی انگلیس و اولین رئیس ام‌ آی 5

MI6 در طی جنگ جهانی اول عملیات‌هایی را علیه روسیه و آلمان انجام داد. این سازمان، برای این منظور از دو تن از زبده‌­ترین مامورهای خود یعنی "دابلیو سامرست مگهام" W. Somerset Maugham نویسنده، و مامور افسانه‌ای خود "سیدنی ریلی" Sidney Reilly استفاده کرد. به سال 1919، MI6 مسئولیت "اداره رمزگشایی" زیر نظر دولت که از بقایای پرسنل "اتاقک 40 نیروی دریایی انگلیس" تشکیل شده بود را بر عهده گرفت. اتاقک 40 نیز مسئول عملیات رمزگشایی علیه دشمن بود. این اداره در رمزگشایی از دولت جدید بلشویک­‌ها در روسیه بسیار موفق عمل کرد. تلاش‌های MI6 جواب داد و در دهه 1930 موفق به کشف این موضوع شد که نازی‌ها با همکاری روس­‌ها در حال پیشبرد تکنولوژی تسلیحاتی هستند. این سازمان اما در موقعیت‌­هایی با عدم توفیق روبرو شد. یکی از آن موارد مربوط به عدم اطلاع پیشین از حمله هیتلر در سال 1935 به "راین­لند" یا "رنانی" (منطقه مورد نزاع آلمان و فرانسه) می‌­شود.

جنگ جهانی دوم و جنگ سرد قریب الوقوع

با انتخاب "استوارت منزیس" Stewart Menzies به عنوان "C” جدید، فضای نوینی برای MI6 در نوامبر 1939 ایجاد شد. در همان ماه، آلمان‌ها موفق به دستگیری دو تن از ماموران این سازمان در هلند شده و طی بازجویی و تخلیه اطلاعاتی، موفق به دریافت اطلاعات ارزشمندی از آنها شدند. اما MI6 به رمزگشایی خود علیه آلمان‌­ها از طریق "اداره رمزگشایی" ادامه داده و در سال 1942 این اداره به "سازمان ارتباطات دولتی" (GCHQ) تغییر نام داد. در سال 1942، این نهاد از منطقه "بلچی پارک" موفق به کد گشایی از نازی‌ها توسط ماشین انیگما گردید و این موفقیت بعنوان بزرگترین کد گشایی دروان جنگ شناخته شد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

"استوارت منزیس" سومین رئیس ام آی 6

در طی جنگ جهانی دوم، MI6 از متخصصین برجسته رمزگشایی علیه دشمن استفاده کرد و پیام‌­های خود را از طریق پیام‌­های کدبندی شده رادیویی به آنها می‌­داد. متخصصین هم بر آن اساس اقدام به کسب و جمع‌آاوری اطلاعات در "دربچلی پارک" (واقع در جنوب انگلیس) می­کردند. در آن زمان، رایانه­‌های قدرتمند وجود نداشت و رمز گشایان مجبور به استفاده از دستگاه‌های بزرگ پر سر و صدا بودند.

"منزیس"، صرف نظر از روح همکاری با شوروی "ژوزف استالین"، اقدام به ایجاد بخش جاسوسی و خرابکاری علیه روسیه در MI6 کرد. او البته انتخاب چندان مناسبی نداشت. "هارولد (کیم) فیلبی" Harold (Kim) Philby به عنوان رییس این بخش منصوب شد. به مثابه "شریک دزد و رفیق قافله"، فیلبی جاسوس شوروی از آب درآمد. البته تنها فیلبی نبود که به عنوان جاسوس دوجانبه فعالیت می‌کرد، بلکه افرادی چون "جان کرنکراس" John Cairncross و "چارلز اچ الیس" Charles H. Ellis تا دو دهه پس از جنگ جهانی دوم برای شوروی جاسوسی می­‌کردند. 

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

جان کرنکراس، مأمور ام‌‌آی 6 و جاسوس شوروی

اما ناکامی‌­ها به همین نقطه ختم نشد. MI6 بار دیگر در علمیاتی برای کسب اطلاعات از کشتی لنگر انداخته شوروی در بندر "پورتموث" یکی از غواصان خود با نام "لیونل کراب" Lionel Crabb را از دست داد. البته، MI6 چندان هم بی‌­توفیق عمل نکرد. یکی از موفقیت­‌های این سازمان جذب نیروی اطلاعاتی شوروی، "اولگ پنکوفسکی" Oleg Penkovsky بود که تا سال‌ها برای سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا جاسوسی می­‌کرد و نهایتا هم توسط دولت روسیه اعدام شد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

سرهنگ اولگ پنکوفسکی افسر اطلاعاتی ارتش روسیه که در دام سرویس اطلاعاتی انگلیس افتاد و در نهایت توسط روسیه اعدام شد

از زمان جنگ سرد تا کنون

تا دهه 1970، MI6 توجه خود را از شوروی به نقاط دیگر هم بسط داد. این دایره، جاسوسی اقتصادی از گروهک­‌های تروریستی شمال ایرلند را هم در بر می­گرفت. در مورد اتفاقات ایرلند، MI6 خود را بر سر جنگ قدرت با MI5 که بسیار درگیر این موضوع شده بود می­‌دید. در این رقابت اما MI6 با ایجاد ارتباط با چند چهره‌­ی "ارتش آزادیخواه ایرلند" و حزب چپ‌گرای "شین فین" (به معنای خودِ ما) پیشی گرفت. اما بخت چندان یاری نکرد و با اعترافات دو برادر که از اعضاء این حزب بودند، شرمساری بزرگی برای این سازمان بوجود آمد. آنها اعتراف کرده بودند که به دستور MI6 تعدادی از بانک­‌های شمال ایرلند را مورد سرقت قرار دادند و مدعی شدند که قرار بوده که چند تن از رهبران ارتش آزادیخواه ایرلند را ترور کنند.

اما در طی دهه­‌های 1980 و 1990، چرخه شانس به نفع MI6 چرخید و جایگاه سابق خود را بدست آورد. این نهاد، موفق به انجام عملیات در جنگ جزایر فالکلند، جنگ خلیج فارس، و جنگ­‌های منطقه بالکان شد. در سال 1994، وضعیت MI6 تغییر کرد."قانون سرویس‌­های اطلاعاتی" در چهارچوب آینده‌­نگری دولت انگلیس و با هدف عملکرد این نهاد همچون روسای قبلی آن تصویب شد. در سال 1993، سر کالین مک کول Sir Colin McColl بعنوان اولین رییس MI6 که رسما معرفی شد، انتخاب گردید. در سال 1994، "سر دیوید اسپدینگ" Sir David Spedding جایگزین وی و در سال 1999، سر "ریچارد بی دی­یرلاو" Sir Richard B. Dearlove جایگزین "اسپدینگ" گردید.


آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویرآنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

سر دیوید اسپدینگ                     سر کالین مک کول

گروه کمبریج 5

در سال 1934، "آرنولد دویچ" -مامور KGB- با "هارولد کیم فیلبی" که فارغ التحصیل کمبریج بود دیدار می‌­کند و در آن دیدار به وی می‌­گوید: "ما به افرادی احتیاج داریم که در موسسات بورژوازی نفوذ کنند". فیلبی با اشتیاق تمام می‌­پذیرد. و دویچ هم 4 نفر دیگر را به لیست اضافه می­‌کند و هر 4 نفر هم فارغ التحصیل کمبریج بودند: دونالد مک لین، گای بورگس، آنتونی بلانت، و جان کرنکراس. همه این افراد از کمونیست­‌های دو آتیشه‌­ای بودند که در قبال خدمات خود به دولت شوروی سابق چیزی را طلب نکردند. در آن زمان، استراتژی شوروی سابق بر این استوار بود که از میان جوانان نابغه و ناراضی از حکومت انگلیس، با وعده جوایز ارزشمند، جذب نیرو نماید. دیری نپایید که این 5 نفر صاحب پست­‌های کلیدی در دولت، MI6 و MI5 شدند. نام فیلبی تا 2 دهه بعد بعنوان رییس احتمالی MI6 مطرح بود و خیانت این گروه، ضربه بسیار بزرگی را به سرویس‌­های امنیتی غرب زد. مثلا کرنکراس جریان ساخت بمب اتم در سال 1941 توسط آمریکا و انگلیس را به شوروی سابق گزارش داد. مک لین و بورگس که هر دو برای MI6 کار می­‌کردند، اسنادی را در مورد ارزش فوق العاده استراتژی نیروهای متفق در جریان جنگ کره در اختیار KGB قرار دادند. البته از آنجا که فیلبی بعنوان جاسوس دوجانبه عمل می‌­کرد، از پروژه‌­ی بین MI6 و CIA موسوم به "ونونا" در واشنگتن چیزی به KGB نگفت. این پروژه در پی رمزگشایی از پیام­‌های دیپلماتیک روس‌­ها بود.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

گروه کمریج 5

از چپ به راست: : Arnold Deutsch, Kim Philby, Donald Maclean, Guy Burgess and Anthony Blunt

در واقع، همین قضیه "ونونا" بود که موجب نابود شدن گروه 5 شد. فیلبی متوجه می­‌شود که آمریکایی­‌ها طی یک رمزگشایی از یک پیام روسی متوجه نام "مک لین" می­‌شوند. او بلافاصله از طریق بورگس به مک لین پیغام می‌­رساند. با فرار بورگس و مک لین در سال 1951 به مسکو، نظرها معطوف سه نفر باقی مانده می‌­گردد. فیلبی و کرنکراس مجبور به استعفا می‌­شوند. کرنکراس به جنوب فرانسه رفته و فیلبی هم در سال 1963 به رفقای جاسوس‌­اش در مسکو می­پیوندد. بلانت هم در قبال تضمین مصونیت اعتراف می‌­کند و در انگلیس می­‌ماند. بی‌میلی مقامات انگلیسی به تعقیب این 5 نفر ناشی از 2 عامل بود: عدم وجود مدارک کافی، و اجتناب طبقه اشراف انگلیس از محاکمه خودی‌ها.!

"کمبریج 5" اذهان عمومی را با جاسوسی­‌هایشان تسخیر کرده بودند. زندگی شخصی این 5 نفر هم اصلا تصویر زیبایی نداشت. فیلبی، یک زن­باره­ بدنام تمام عیار بود که 4 مرتبه ازدواج کرد و ارتباطات نامشروع زیادی داشت. بورگس، یک همجنس­باز شیک پوش بود که بدلیل مصرف بی‌­رویه مشروبات الکلی بدنام گردید. بلانت هم یک مورخ هنری مشهور بود که بعنوان مشاور هنری و البته گربه دست آموز ملکه الیزابت دوم در کنار او بود. اما با وجود سال‌ها مخفی‌کاری، این حقیقت روشن است که دست این 5 نفر به خون آلوده است. بطور مثال، در سال 1949، فیلبی به KGB گزارش داد که سرویس‌­های امنیتی انگلیس و آمریکا قصد دارند تا تبعیدی‌­های آلبانی را بعنوان خرابکار، جاسوس، و شورشی در آلبانی کمونیست بگمارند. همین افشاء اطلاعات موجب لو رفتن عملیات و عدم توفیق آن شد. به محض ورود این افراد به آلبانی، بسیاری از آنان توسط پلیس امنیتی آلبانی کشته و یا دستگیر شدند. فیلبی بعدها در سال 1988 کمی پیش از مرگش، در مصاحبه با یک روزنامه‌­نگار انگلیسی اینگونه گفت: "من به هیچ وجه از عملم پشیمان نیستم. من در خدمت اهداف و منافع شوروی بودم، پس باید اینگونه عمل می­‌کردم. شوروی، شکست این افراد را می­‌خواست و در این مسیر ممکن بودند کشته شوند که شدند. من اصلا احساس ندامت نمی­‌کنم".

ترورها

عملیات آنتروپوید - Operation Anthropoid

70 سال پیش، گروهی از آدمکش­‌های انگلیسی مامور ترور "رینهارد هایدریش" یکی از مخوف­ترین افسران عالیرتبه نازی که بر چکسلواکی حکمفرمایی می‌­کرد، شدند. این عملیات، "آنتروپوید" (میمون انسان‌­نما) نام داشت و ستاد اجرایی عملیات ویژه و جنبش تبعیدی­‌های چکسلواکی در لندن، منتظر یک علامت برای شروع بودند. اسنادی که در آرشیو ملی انگلیس وجود دارد، به ما می­‌گوید که 2 داوطلب اهل چک مامور انجام این ماموریت می­‌شوند. در سندی مربوط به ژانویه 1942 آمده که آنها توسط مامورین انگلیسی تحت آموزش انواع ترور و چتربازی قرار گرفته و تصمیم داشتند که در هر صورت چه فرصت زنده ماندن باشد و یا نه، ماموریت خود را انجام دهند.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویرآنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

یان کوبیش  و   ژوزف گابشیک عوامل ترور هایدریش

در ۲۷ ماه مه ۱۹۴۲، "یان کوبیش" و "ژوزف گابشیک"، که با چتر فرستاده شده بودند، نخست کوشیدند با مسلسل دستی انگلیسی "استن" شلیک کنند، ولی مسلسل از کار افتاده و شلیک نکرد. آنها سپس نارنجک جنگی را منفجر کردند که جراحات کشنده‌ای را بر پیکر هایدریش نهاد. همچنین یکی از پارتیزان‌ها را زخمی کرد. هایدریش چند روز بعد در یکی از بیمارستان‌های پراگ، در سن ۳۸ سالگی بر اثر شدت جراحات کشته شد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

خودروی هایدریش پس از انفجار نارنجک

حزب نازی نیز جهت خونخواهی و انتقام، روستای "لیدیس" را که مرتبط با ترورکنندگان می‌­دانست آماج حمله قرار داده و 173 مرد بالای 16 سال را قتل عام کرد. زنان به اردوگاه‌های کار اجباری فرستاده و کودکان پراکنده و آواره گردیده، و ساختمان­‌ها و بناها نابود گردیدند.

"روبرت گروارت" زندگینامه‌نویس "هایدریش" معتقد است که عمل ترور که از سوی MI6 طراحی شد، موجب مرگ صدها انسان بیگناه در آن روستا گردید.

عملیات فاکسلی 

قرار بر این بود که در عملیاتی موسوم به "فاکسلی" در ابتدا لایه­‌های نفوذی به منزل آدولف هیتلر در "برشتسگادن" مورد بررسی قرار گرفته و با تک تیرانداز کار وی یکسره شود. اما ستاد اجرایی ترور در MI6 به دو دلیل از انجام این عمل منصرف شدند: اول اینکه درصد موفقیت در این عملیات ضعیف به نظر می‌­آمد. دوم اینکه پس از مرگ هیتلر ممکن بود جایگزین وی بسیار تندروتر بوده و مذاکره احتمالی برای پایان دادن جنگ به جایی نرسد. پس در نتیجه این جمله که "ترس از عواقب ترور مانع از انجام آن می‌­شود"، از انجام آن صرف نظر شد.

طراحی ترور جمال عبدالناصر، پاتریس لومومبا و فیدل کاسترو

در طی بحران کانال سوئز، "آنتونی ادن"-نخست وزیر وقت انگلیس- که به شدت نگران "جمال عبدالناصر" شده بود، فقط یک جمله گفت که همانا منظور دقیق از ترور وی داشت: "من ناصر را مرده می­‌خواهم". لذا، MI6 همه راه‌های ترور را بررسی کرد و البته در آخر هم به نتیجه­‌ای نرسید.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

آنتونی ادن نخست‌وزیر سابق انگلیس که طرح ترورهای بسیاری مرتبط با اوست

سری رمان‌­های موفق "فلمینگ" که به ساخت سری فیلم­‌های "جیمز باند مامور 007" انجامید، پس از مدتی این باور را به همه القاء کرد که سرویس اطلاعاتی انگلیس مجاز به کشتن همه است.

در سال 1960، کاخ نخست­ وزیری انگلیس نگران گرایش "پاتریس لومومبا" -نخست وزیر فقید کنگو- به روسیه بود. بنابراین، "اف اچ تی اسمیت" یکی از مقامات وقت وزارت خارجه- که بعدها ریاست MI5 را بر عهده گرفت، 2 پیشنهاد را مطرح ساخت: راه حل اول، که بقول خود او خیلی هم راحت انجام می‌­شد، حذف لومومبا بود. او معتقد بود که این روش بهتر است چرا که لومومبا رهبر یک جنبش نیست که جانشینان قدرتمند و یا پیروان آتشی داشته باشد. روش اول، آنقدر برای افراد ستاد ترور مطلوب بود که در دم پذیرفته شد. موضوع در آمریکا برای "آیزنهاور" –رییس جمهور وقت- مطرح شد. آیزنهاور هم ضمن اشاره تلویحی و با بیان این جمله در جلسه شورای امنیت ملی که "من هم حذف لومومبا را می­خواستم"، مجوز ترور وی را صادر کرد. مامور ترور به کنگو سفر کرد. او خمیر دندان آغشته به سم را همراه خود داشت که یکی از مامورین مرزی کنگو پس از بازرسی وسایل وی، خمیر دندان را به رودخانه ­می‌­اندازد. لومومبا هم نهایتا با کمک عناصر بلژیکی ترور شد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

پاتریس لومومبا، نخست وزیری که MI6 در اسید حل کرد

"لرد لی" روزنامه‌نگار مشهور انگلیسی- از خاطره گپ دوستانه خود با خانم "دافنه پارک" مامور اسبق MI6 و هماهنگ‌کننده برنامه ترور لومومبا- در سال 2010 در یک کافی شاپ درست چند ماه قبل از مرگ وی می­‌گوید: "در حالی که قهوه می­‌نوشیدیم، از او پرسیدم که این شایعه حقیقت دارد که ترور لومومبا به دست MI6 صورت گرفته است. او نگاهی به من کرد و دقیقا این عبارت را گفت: "بله، درست است، هماهنگ‌کننده برنامه ترور خود من بودم"

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویرآنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

دافنه پارک در جوانی و دوران پیری

**(گزارش کامل مشرق از ترور پاتریس لومومبا )

سرویس‌­های امنیتی انگلیس و آمریکا همچنان به طراحی ترورهای مختلف پرداختند و در دهه 1970 به سراغ "فیدل کاسترو" رییس جمهور اسبق کوبا- رفتند. چند مورد ترور علیه وی صورت گرفت که موفق نبود و بازتاب آن به شدت برای آمریکا گران تمام شد و نهایتا جرالد فورد رییس جمهور وقت آمریکا- مجبور به ممنوع ساختن عمل ترور شد.

اما در انگلیس چنین ممنوعیتی شکل نگرفت و در دهه 70، "دیوید اوون" وزیر امور خارجه وقت- از معاونینش خواست تا طرح ترور "عیدی امین" دیکتاتور وقت اوگاندا- را عملی کنند. نگاه اوون به مسئله اینگونه بود: "کشتن یک دیکتاتور یعنی نجات جان هزاران و شاید میلیون­‌ها انسان".

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

عبدی امین، دیکتاتور وقت اوگاندا

ترور شاهزاده ولز

به گزارش نشریه میرور انگلیس، ترور پرنسس "دایانا" در سال 1997 در پاریس طی افکندن نور شدید به صورت راننده شخصی وی و در نتیجه تصادف شدید، توسط اس.آ.اس و با هماهنگی مقامات ارشد MI6 انجام گرفت.

فرد دستگیر شده که توسط اسکاتلندیارد در امارات متحده عربی دستگیر شده و پلیس انگلیس از افشا نام کامل وی اجتناب کرده است، گروهبانN خوانده می‌­شود. وی، طی مراحل بازجویی اعتراف کرد که اس.آ.اس با افکندن نور در چشم راننده پرنسس دایانا-شاهزاده ولز- منجر به تصادف شدید و مرگ وی گردید.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

پرنسس دایانا و نامزدش "دادی فایز"

گفتنی است که دولت انگلیس و MI6 دوستی و ازدواج زودرس دایانا 36 ساله با "دادی فایز" نامزد مولتی میلیاردر مصری 42 ساله وی را شرمساری برای خانواده سلطنتی ولز می­دانسته و به همین ولیل طرح ترور وی را می‌­ریزند. طی حادثه تصادف، دایانا، دادی، و هنری راننده دایانا کشته می‌­شوند اما "ترور ریس جونز" -بادیگارد وی- زنده می­ماند. علت زنده ماندن وی از سوی رسانه‌­ها بستن کمربند ایمنی خوانده شده بود، اما گزارشات حاکی از آن است که هیچکدام از سرنشینان کمربند ایمنی نبسته بودند.

به گزارش این نشریه، گروهبان N 38 ساله، دارای سابقه قاچاق و انتقال میلیون‌ها پوند از افغانستان به انگلیس بوده است. وی به علت شرکت در ترور دایانا و البته با در نظر گرفتن یک عمر فعالیت قهرمانانه نظیر دفاع از مقر سازمان ملل در درگیری‌های بوسنی، به تحمل دو سال حبس محکوم گردید.

پس از صدور این حکم، یکی از مامورین سابق MI6 که خواست نام او فاش نشود، مواردی از جزییات اولیه این طرح را به روزنامه "دیلی میرور" گفت. وی، اذعان داشت که در روز پس از ترور دایانا، همه کارکنان MI6 بر این باور بودند که دایانا به دستور دولت انگلیس کشته شده است. او به این مورد اشاره کرد که قبل از ترور دایانا، روسای وی مدام این سوال را از خود می‌­پرسیدند: "باید با دایانا چه کنیم؟".

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویرآنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

تصویر سمت راست: تصویر مستند و واقعی گرفته شده توسط MI5 درست در لحظه افکندن نور کمی پیش از ترور دایانا و همراهانش

تصویر سمت چپ: "تِرِوِر ریس جونز" محافظ شخصی دایانا و نامزدش که از حادثه ترور جان سالم به در برد

وی اینچنین ادامه می‌­دهد: "صبح روز بعد به اداره رفتم، به محض اینکه پشت میز کارم نشستم، یکی از همکارانم زیر لب زمزمه کرد "باورم نمی­شود که ما او را کشتیم". از او پرسیدم "که را؟". پاسخ داد "پرنسس دایانا".

ترور انور الاولاکی

"انور الاولاکی" یکی از امین­‌ترین افراد برای اسامه بن لادن سرکرده معدوم القاعده- بود و در زمان پنهان شدن وی، رهبریت القاعده در جواع عرب را بر عهده داشت. وی، متولد 1971 "لاس کروسس" در ایالت نیومکزیکو آمریکا از والدین یمنی بود. پدروی ناصر الاولاکی وزیر سابق کشاورزی و رئیس سابق دانشگاه صنعا در یمن بود.

اولاکی دارای مدرک مهندسی ساختمان از دانشگاه کلروادوی آمریکا بود. هنوز کسی نمی‌داند چه اتفاقی افتاد که انور به یمن و به میان گروه‌های مسلح وابسته به القاعده رفت و در این گروه‌ها به درجه‌های بالا رسید. اسم او زمانی مطرح شد که مقامات امنیتی امریکا ادعا کردند انور الاولاکی با دو حادثه تروریستی ارتباط دارد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

انور الاولاکی

اولین ماجرا به «نضال حسن»، یک پزشک ارتش امریکا مربوط می‌شد که در سال 2009 در پایگاه ارتشی «فورت هود» تگزاس با مسلسل به نظامیان هم‌قطارش حمله کرد، 13 نفر را کشت و 30 نفر را زخمی کرد. نضال حسن، فلسطینی‌تبار بود و والدینش از خاورمیانه به امریکا رفته بودند. او به وسیله ایمیل با انور الاولاکی در تماس بود.

دومین حادثه در شب کریسمس سال 2009 در هواپیمایی که از اروپا به امریکا می‌رفت، روی داد. یک جوان نیجریه‌ای به نام «عمر فروغ عبدالمطلب» مواد شیمیایی خطرناکی را که با خود آورده بود با هم مخلوط کرد تا هواپیما را منفجر کند، ولی مواد درست عمل نکردند و او دستگیر شد. این شخص مدتی در یمن اقامت داشت و گفته می‌شود انور الاولاکی او را به عملیات تروریستی تشویق کرده است. اولاکی همچنین متهم به راه اندازی سایتهای اینترنتی برای توسعه و ارتباطات سازمان‌های جهادی بود.

اما "مورتن استورم" (Morten Storm)مامور نفوذی MI6- کسی بود که او را یافته، به زندگی او نفوذ کرده، بعنوان دست راست و امینش خود را می­‌قبولاند و نهایتا نقشه ترورش را اجرایی می­‌کند. مورتن استورم، رییس یک باند موتور سوار خلافکار بود که چندین مرتبه به اتهام دزدی، قاچاق مواد مخدر، ایجاد رعب و وحشت و سرقت مسلحانه، در دوره­‌های مختلف، حبس را تحمل کرد. وی پس از تصمیم به اینکه می­خواهد فرد مفیدی برای جامعه باشد، وارد سرویس اطلاعاتی MI6 می­شود. پس از مدتی با طی کردن درجات، مامور یافتن انور الاولاکی می­‌شود. او به وی دست یافته و به گفته­ خود او زمانی که قصد ترورش را دارد، این عمل از سوی MI6 در تناقض با قوانین دولت انگلیس خوانده می­‌شود؛ اما این در حالیست که اولا سابقه­ MI6 در ترورهای برون مرزی، طبق اسناد موجود، بر هیچکس پوشیده نیست، و ثانیا شخص "اوباما" و "لئون پانتا" رییس سابق سیا- از وجود شخصی به نام مورتن استورم با این ماموریت اطلاع کامل داشتند.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

مورتن استورم، عامل MI6 در طرح ترور الاولاکی سرکرده القاعده

در سناریوی غم­‌انگیزی که برای زندگی الاولاکی رقم می­‌خورد، عوامل سازمان سیا در همکاری با MI6، بر روی چمدان "امینه" همسر الاولاکی- که اصلیتی کروات داشته ردیاب کار می‌­گذارند و در طی دیدار وی با همسرش در یمن، رد مخفیگاه او را زده و محل آن را می‌­یابند.

قصه رد و بدل پیام‌­های تصویری بین الاولاکی و امینه، در نوع خود شنیدنی است. استورم، بعنوان امین‌­ترین فرد در نظر سرکرده­ آواره و فراری القاعده، پیام‌رسان بین این دو نفر بوده است. در آخرین پیام به همسر وفادارش، الاولاکی اینچنین می­گوید: "امینه! اکنون نه در خانه­ یک دوست که در چادری در کوه‌های یمن زندگی می­کنم ... اگر تاب و تحمل انزوا و تنهایی و شرایط سخت را داری، منتظر بانوی خانه­‌ام هستم". اما استورم و اربابانش ترجیح می‌­دهند که اول او را کشته و سپس پیام آخرش ر ا به همسرش برسانند. نکته جالب اینکه پس از رویت پیام تصویری از سوی امینه، وقتی وی اشک می­ریزد، استورم هم همراه وی (به یاد هم­پالگی خودش) اشک می­ریزد. ترور الاولاکی، توسط یک فروند هواپیمای بدون سرنشین و با هماهنگی‌­های قبلی استورم صورت می­گیرد. استورم اذعان داشته که با توجه به منع وی از ترور الاولاکی به دلیل رعایت قوانین دولت انگلیس، او عمل خبررسانی به آمریکایی­‌ها برای ترور وی را بر عهده داشته است.

سایر ترورها

در اینجا اشاره کوتاهی به دیگر ترورهای افشا شده سرویس اطلاعات مخفی انگلیس داریم:

1. رابین کوک Robin Cook) -( وزیر خارجه سابق انگلیس- که صراحتا اعلام کرد گروهی به نام القاعده وجود ندارد و اینها همه بازی‌های انگلیس و آمریکا برای به تهییج درآوردن مردم دنیا، ایجاد وحشت در وجودشان، و مجاب کردنشان به این امر که باید یک ناجی مثل این دو برای نجات بشریت از دام شیطان وجود داشته باشد. یکی از وزرای کابینه تونی بلر که خواست نامش فاش نشود، اذعان داشته که سکته قلبی وی در طی پیاده‌­روی در طبیعت اسکاتلند بنا بر دستور تونی بلر و با طرح‌­ریزی قبلی MI5 مبنی بر مسموم کردن او رخ داد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

رابین کوک وزیر خارجه سابق انگلیس که بدلیل افشاگری، حذف شد

2. دکتر دیوید کلی (David Kelly): روایت دکتر کلی نیز بسیار حائز توجه است. علت حمله آمریکا و انگلیس در سال 2003 به عراق، سلاح‌­های شیمیایی عراق نبود بلکه یافتن سه بمب هسته‌­ای هم­‌اندازه با بمب هیروشیما بود که به سرقت رفته بود. در ابتدا 10 بمب توسط شرکت Armscorp اسراییل در کمپ "پلاندابا" آفریقا تولید شد. یکی از آنها برای آزمایش اتمی در سپتامبر 1979 در جزیره پرنس ادوارد در جنوب "کیپ تاون" استفاده شد. اسراییل، آفریقای جنوبی، و لیبی طی چند سال در تولید سری سلاح‌های کشتار جمعی با یکدیگر همکار می‌­کردند. پس از مدتی مقرر شد که دکتر "دیوید کلی" پاتولوژیست و میکروب شناس مشهور که بازرس سابق تسلیحاتی سازمان ملل و کارشناس ارشد وزارت دفاع انگلیس بود، به همراه دستیار جوانش که "دیوید کامرون" نام داشت و در حال حاضر نخست وزیر انگلیس است، 9 بمب باقی­مانده را از سرویس خارج کنند. بمب­‌ها وارد یک کمپ در عمان شده و توسط دکتر کلی برای اطمینان از وضعیت مناسب آنها بررسی می­‌شود. پس از آن بررسی، بمب­‌ها به سرقت می­‌رود. کلی می‌­فهمد و به دستور MI6 سکوت اختیار می‌­کند.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

دکتر دیوید کلی بازرس تسلیحاتی سازمان ملل در عراق که دروغ های آمریکا در حمله به عراق را افشا کرد و کشته شد

دکتر کلی پس از مدتی طاقت نیاورده و دستان پشت پرده را تهدید می‌­کند که نه موضوع بمب­‌ها که موضوع 8/17 میلیون پوندی که سارقین بمب­‌ها به عنوان حق‌­السکوت به سیاستمداران انگلیسی بخشیده­‌اند را در جراید و افکار عمومی علنی می‌­کند. سرانجام، در 17 جولای 2003، در ساعت 8 صبح، یکی از مامورین ارشد پلیس با تایپ کردن نام عملیات موسوم به "عملیات میسون"، چراغ سبز ترور وی را به سه مامور MI5 داده و 30 دقیقه پیش از کشف جسد وی وارد منزل او می‌شوند. جسد دکتر کلی توسط پلیس در منزل وی یافت می‌­شود. به او مجموعه‌­ای از قرص خورانده شده بود که منجر به اُوردوز وی گشته و علاوه بر آن رگ مچ دست وی با کاردی که در کنارش بود بریده شده بود و منجر به خونریزی و در نتیجه مرگ وی شده بود. "مایکل پیج" معاون پلیس شهرستان تامس انگلیس- در پی تحقیقات اعلام کرد که هیچگونه اثر انگشتی از مقتول بر روی کارد و یا ظرف قرص وجود ندارد، اما پلیس بلافاصله پس از مدتی سکوت اختیار کرد و رسانه‌­ها از ادامه پیگیری قضیه به شدت منع شدند.

3. نخبگان مارکونی: "نخبگان مارکونی" دانشمندان و مهندسین انگلیسی بودند که در پروژه "اژدر برقی" و برای مرکز طرح دفاع استراتژیک آمریکا در شرکت مارکونی فعالیت می­‌کردند. بین سالهای 1982 تا 1990، 25 نفر از آنها به طرز مرموز به قتل رسیدند. شکل مرگ آنها شامل به دار آویخت­گی، خف­گی، تصادف، خفگی در آب، برق گرفت­گی، جراحت سنگین و غیره بود.

4. جان اسمیت (John Smith): جان اسمیت رهبر حزب کارگر از 18 جولای 1992 تا 12 می 1994 یعنی زمانی که در اثر سکته قلبی فوت کرد، بود. تحقیقات پلیس نشان می‌­دهد که وی هیچگونه سابقه عارضه قلبی نداشته و در اثر شلیک نامرئی یک دستگاه فرستنده امواج مایکروویو به سکته مبتلا گشته است. بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقدند که مرگ وی به دست MI5 صورت گرفته است.

5. لرد لوئیز مونتباتن (Lord Louis Mountbatten): وی از خویشاوندان ادوارد هشتم پادشاه ولز- بود که به مدت ده سال با وی مراوده جنسی داشت. قرائن حاکی از کودک‌گرایی و همجنسگرایی وی است. او یکی از متهمین خیانت به کانادا به نفع آلمان است. قایق تفریحی وی در سال 1979، توسط عوامل MI6 منفجر و ارتش آزادیبخش ایرلند مقصر اصلی معرفی گردید.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

6. توماس ادوارد لارنس  (Thomas Edward Lawrence): توماس ادوارد لارنس مشهور به لارنس عربستان در 13 می 1935 با موتورسیلکت خود تصادف کرده و در 19 می رسما مرگ او اعلام شد. طبق سخنان یکی از مامورین بازنشسته MI5 که خواسته نامش فاش نشود، در حقیقت مرگ او در اثر تصادف نبوده است. یکی از افسران ارشد MI5 او را به یک ایستگاه متروکه پست می­برد، به میز نگهداری نا‌مه‌­ها می‌­بندد، و سپس آنقدر با لگد بر سرش می­‌کوبد که گردنش می‌شکند. سپس جسد او را در کنار موتورسیکلتش می‌­اندازد و رسما اعلام می‌­شود که او در اثر تصادف فوت کرده است.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

7. آیری نیو (Airey Neave): وی نماینده محافظه‌کار مجلس عوام و یکی از کهنه‌­سربازان ارتش انگلیس در جنگ جهانی دوم بود که از کمپ "اوفلاگ" آلمان‌ها گریخت و خود را نجات داد. پل روتلج نویسنده کتاب "مامور مخفی بخش خدمات ملی" می­‌نویسد: وقتی "نیو" در اوج قدرت بود، اهتمام بسیاری را صرف اقدام برای اصلاح فساد درون سیستم اطلاعاتی انگلیس کرد. او دردسر ساز شده بود و می‌­بایست حذف می­‌شد. پس در 30 مارس 1979، MI6 در همکاری با CIA یک بمب آمریکایی را در خودرو وی جاسازی کرد و ترور او به درستی انجام گردید. در ظاهر مقرر شد که ارتش آزادی بخش ایرلند مسئولیت این عمل را بر عهده بگیرد.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویرآنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

این موارد تنها بخش بسیار کوچکی از مشهورترین ترورهای صورت گرفته توسط سرویس اطلاعاتی انگلیس است.

MI6 و سیاست خارجه

لیبی و MI6

ویلیام هیگ وزیر خارجه کنونی انگلیس- در مصاحبه­‌ای که در 15 نوامبر 2011 صورت گرفت، نقش پررنگ MI6 در ظهور و افول معمر قذافی -دیکتاتور معدوم لیبی- را تایید کرد. پس از سقوط قذافی و به حاکمیت شورای انتقالی، بسیاری از اسناد محرمانه وزارت امنیت لیبی به دست رهبران این شورا افتاد. MI6 در اولین اقدام این شورا را تهدید کرد که در صورت افشا اسناد (که حاوی اطلاعات جامعی از طرحهای ترور و فسادهای مالی توسط این سرویس امنیتی در همکاری با قذافی بود)، خود را به دردسر می‌­اندازد. شورای انتقالی نیز پس از آن هیچگاه در مورد اسناد سخنی نگفت.

آنچه که باید درباره سرویس‌­های اطلاعاتی انگلیس بدانید+تصاویر

طی درگیری‌های مخالفان با قذافی، 8 تن از نیروهای اطلاعاتی انگلیس توسط انقلابیون دستگیر می‌­شوند. دو تن از آنها مامور MI6 و شش نفر دیگر جزء آ.اس.آ (نیروی هوایی ویژه انگلیس) بودند. در وسایل این 8 نفر، چندین پاسپورت، انواع تجهیزات جاسوسی، و انواع سلاح گرم و سرد رویت می‌­شود. در پی این قضیه، "ریچارد نورترن" -سفیر انگلیس در لیبی- طی تماس شنود شده توسط مقامات لیبی با یکی از رهبران انقلابی تماس میگیرد و خواستار آزادی این گروه می‌­شود. سرکرده­ انقلابی هم فرود هلیکوپتر این گروه در فضای باز را اشتباهی بزرگ می‌­خواند. روزنامه گاردین طی گزارشی این تیم را مرتبط به شخصی به نام "تام" می‌­داند که به احتما%

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر


این گزارش را عینا از سایت خبرگزاری مشرق برداشته‌ام 
گزارش ویژه؛
با سرویس‌های اطلاعاتی‌شوروی سابق و روسیه امروز چقدر آشنایی دارید؟ چرا روسیه یکی از مرموزترین و مخوفترین سرویس‌های اطلاعاتی جهان را دارد؟ جاسوس‌های روسیه در نبرد اطلاعاتی با بلوک غرب چه پیروزی‌ها و شکست‌هایی را رقم زده‌اند؟ فعالیت کا.گ.ب در ایران چه ابعادی دارد؟ برای آشنایی با سرویس اطلاعاتی روسیه با گزارش ویژه مشرق همراه شوید.

- سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای صاحب قدرت در جهان بدلیل مخفی‌کاری ذاتی‌شان، همواره از موضوعات مورد علاقه رسانه‌ای بودند و بزرگترین بمب‌های خبری جهان (نظیر افشاگری‌های ویکی‌لیکس، اسنودن و ...) نیز به افشای عملیات و فعالیت‌های سرویس‌های اطلاعاتی قدرت‌های جهانی اختصاص داشته است.


گ.در این گزارش، نگاهی دقیق‌تر به سرویس اطلاعاتی اسرارآمیز روسیه موسوم به کا‌گ‌ب خواهیم داشت و برخی زوایای ناگفته و ناآشنای آن را خواهیم گشود.

KGB مخفف عبارت Komitet Gosudarstvennoy Bezopasnosti به معنای کمیته­ امنیتی کشور است. ریشه اولیه این سازمان با نام "اوخرانا" (Okhrana) به 1880 هنگامی که تزار روسیه الکساندر دوم- آن را با هدف نفوذ در میان احزاب مخالف حکومت ایجاد کرد، باز می­گردد. همین نفوذ باعث گردید که هر گونه اقدامی از سوی این گروه‌ها براحتی سرکوب و کنترل گردد. در سال 1916 وقتی مقامات دولتی روسیه خبر از وقوع یک انقلاب به نیکلاس دوم دادند، او به دلیل اعتماد بسیار زیادش به قدرت و نفوذ اوخرانا، این موضوع را جدی نگرفت.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

آرم اوخرانا، سنگ بنای کا.گ.ب

سازمانی با هدف مشابه، بعد از انقلاب روسیه در سال 1917، با عنوان Cheka با هدف تحکیم حکومت لنین ایجاد شد. "چکا" در سال 1918 در طی جنگ‌های داخلی روسیه موقتا تعطیل شد و بار دیگر در سال 1922 تحت عنوان "دفتر مدیریت سیاسی کشور" (GPU) جهت سرکوب مخالفین استالین تاسیس شد. استالین در سال 1934 نام آن را به "کمیساریای خلق برای امور داخلی" (GUGB) تغییر داده و به آن قدرت بی‌مثالی بخشید چرا که اعتقاد داشت نباید زیر نظر حزب فعالیت کند. او از این سازمان بعنوان اهرم قدرتمند سرکوب مخالفانش طی 30 سال حکومت خود استفاده کرد. پلیس مخفی وحشتناک‌ترین نامی بود که مردم روسیه در طی دوران حکومت استالین به گوششان خورد. طی دوره‌­های مختلف تا قبل از مرگ استالین، این سازمان نام­‌های مختلفی به خود گرفت: GUGB در سال 1941، NKGB در سال 1943، MGB در سال 1946، و MVD در سال 1953. پس از مرگ استالین، در سال 1953 MVD تصمیم گرفت که رویکرد خشن خود را کنار بگذارد و با رویکردی جدید در مارس 1954 به KGB تغییر نام داد. تا قبل از تبدیل شدن به KGB، این سازمان با استفاده از ایجاد وحشت در جامعه و به ره­بری از ایده ­آلیسم برای جذب جاسوس در خارج از کشور، اداره می­‌شد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمکا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

آرم سازمان چکا و تصویر زرژینسکی به همراه یارانش در این سازمان

اعمال مدرنیزه و اصلاحات در KGB در زمان ریاست "یوری آندروپوف" طی سال های 1967 تا 1982 صورت گرفت. او بعدها به ریاست حزب کمونیسم رسید.

در آگوست 1991، "ولادیمیر کریوچکوف" رییس وقت سازمان- طرح یک کودتای نافرجام علیه دولت "گورباچف" را به دست گرفت. این می­توانست شروع یک پایان برای KGB باشد. این عمل و دیگر فعالیت­‌ها نظیر نفوذ در کلیسای ارتدوکس با اعتراض عمومی مبنی بر اعمال اصلاحات در KGB روبرو شد. با ظهور "بوریس یلتسین" بر مسند قدرت، وی این سازمان را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به 5 آژانس تحت نظر دو بخش تقسیم کرد که هر کدام وظایف محوله خود را انجام می­دادند. در نتیجه در 6 نوامبر 1991، KGB رسما بعنوان یک سازمان واحد از دایره وجود خارج گردید.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمکا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

یوری آندروپوف رئیس سابق حزب کمونیسم و ولادیمیر کریچکوف رئیس سابق کا.گ.ب

KGB در اصل یک سرویس نظامی بود؛ درست همانند ارتش شوروی. در اسناد طبقه­‌بندی شده این سازمان می‌­توان ماموریت‌­های آن را یافت: مدیریت اطلاعات برون مرزی، ضد اطلاعات، فعالیت­‌های تحقیقاتی و عملیاتی، حفاظت از مرزهای اتحاد جماهیر شوروی، حفاظت از رهبری کمیته مرکزی کمونیست و دولت شوروی، مدیریت مناسبات دولت در کنار مبارزه با ناسیونالیسم و کلیه فعالیت‌های ضد نظام شوروی، و حذف سازمان­‌های معاند حکومت.

KGB یک نام کلی برای فعالیت‌های سرویس اطلاعات شوروی سابق، پلیس مخفی آن کشور و آژانس اطلاعاتی (جاسوسی) شوروی بود که با پیوستن "MKVD" سازمان اطلاعات داخلی شوروی به "MVD" سازمان اطلاعات وزارت کشور شوروی به سال ۱۹۵۴ تاسیس شد در فاصله سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۹۱ (زمان سقوط شوروی) فعالیت داشت.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

آرم کا.گ.ب

بدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، KGB در ظاهر جای خود را به FSB (سرویس ضد جاسوسی روسیه) داد، به و به دو بخش تقسیم شد: سرویس امنیتی فدرال و سرویس اطلاعات برون مرزی دولت روسیه. منتقدان عقیده دارند که این تغییر تنها در نام این سرویس است و این سازمان همچنان به فعالیتهای پشت پرده خود ادامه می‌­دهد. در حال حاضر سرویس اطلاعات داخل روسیه به اختصار FSB و سرویس خارجی آن SVR نامیده می­‌شود.

روسیه سابقه بسیار قدرتمندی در امر جاسوسی دارد و تاریخ جاسوسی در این کشور به دوران حکومت سزارها (تزارها) بر این سرزمین بازمی‌گردد. با این حال بعد از سقوط اتحاد جماهیر شوروی،KGB   که یک سازمان جاسوسی قدرتمند با اختیارات نامحدود بود به سازمان‌های کوچک‌تری با اختیارات بسیار محدود تقسیم شد. اما این محدودیت‌ها مدت زیادی به طول نیانجامید و از زمانی که ولادیمیر پوتین - یکی از اعضای سابق KGB - سکان قدرت را در روسیه به دست گرفت، سرویس اطلاعات جاسوسی خارجی (SVR) توانست بسیاری از اختیارات و اقتدار سابق سازمان‌­های جاسوسی را به دست آورد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

اعدام جمعی از پارتیزان‌های روس توسط حزب نازی

بعد از آمریکا، انگلیس دومین کشوری است که به شدت نگران میزان فعالیت‌­های جاسوسان روسی در این کشور است. مقامات امنیتی انگلیس بر این باورند که میزان فعالیت‌های جاسوسی روسیه علیه انگلیس همچنان در سطح دوران جنگ سرد قرار دارد.

در همین خصوص «جاناتان اوانس» مدیر سازمان ضدجاسوسی انگلیس با اشاره به صرف هزینه­‌های کلان و نیروهای فراوان برای مقابله با جاسوس‌­های روسی تاکید کرده که هزینه‌­های صرف شده در این زمینه به همان اندازه‌­ای است که برای مقابله با القاعده به کار گرفته می‌شود.

"اسنودن" نامی که این روزها حاشیه­هایی برای دو دولت آمریکا و روسیه رقم زده است و دوباره ماجرای جاسوسی‌های روسیه را بر سر زبان‌ها انداخته است. اگر به تاریخ جاسوسی در روسیه نگاه کنیم درخواهیم یافت ماجرای اسنودن برای بار اول نیست که اتفاق افتاده است و در طول تاریخ جاسوسان زیادی از غرب و آمریکا به سمت روسیه سرازیر شده­اند.

به گفته­ سپهبد "ایان پاسه‌­پا" معاون اسبق سرویس امنیتی رومانی- که ارتباط بسیار نزدیکی با سران سازمان­‌های اطلاعاتی روسیه داشته است، KGB هم اکنون به ازای هر 428 نفر از مردم روسیه، یک مامور اطلاعاتی دارد. او معتقد است که در زمان اتحاد جماهیر شوروی، این سازمان یک دولت در دولت اصلی بود. اما حالا دیگر خودش تبدیل به دولت اصلی شده است.

دوران استالینی KGB: اوج وحشت

با به قدرت رسیدن حکومت بلشویک­‌ها در 1917، لنین، "فلیکس ادموندوویچ زرژینسکی" (Dzerzhinsky) را به سمت ریاست "چکا" گمارد. او تا زمان مرگ خود در سال 1926 یعنی پس از مرگ لنین و بخشی از حکومت استالین، در این سمت باقی بود. پس از وی، "ویاچسلاو منژینسکی" (Vyacheslav Menzhinsky) توسط استالین منصوب گردید. در دوران ریاست او، وی موظف گردید که نظم بشدت در میان مردم حاکم گردد. در این دوران، استالین دارایی 14 میلیون نفر از مردم روسیه را در فهرست مزارع جمعی وارد کرد. منژینسکی مامور شد که با هدف صادرات، نان و غلات را از فهرست مزارع جمعی حذف نماید و بدین ترتیب با بوجود آمدن قحطی بزرگ، 5 میلیون نفر از گرسنگی مردند.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

استالین و زرژینسکی

اما منژینسکی در سال 1934 بطرز مشکوکی مرد. بعدها، "گنریخ یاگودا"( (Genrikh Yagoda -جانشین وی - در جریان بازجویی‌­اش اعتراف کرد که وی منژینسکی را به طمع تصاحب منصبش با سم به قتل رسانده است. از آنجا که یاگودا یک داروساز متبحر بود و علاقه بسیاری به پیشرفت‌های عملی داشت، در دوران وی، پیشرفت‌های بسیاری در زمینه‌­های علمی در روسیه حاصل شد. وی علاقه بسیاری به انجام آزمایشات انسانی بر روی محکومین جنایی داشت. پس از مدتی در پی تردید استالین نسبت به مرگ منژینسکی – یار و همدم قدیمی‌­اش - او بازداشت شده و تحت بازجویی اعتراف به قتل منژینسکی کرده و در نتیجه در سال 1936 اعدام گردید.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمکا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

 یاگودا و مرژینسکی از رؤسای سابق سازمان اطلاعات شوری در دوره استالین (یاگودا مرژینسکی را برای تصاحب مقام وی با سم به قتل رساند)

در سال 1936، یکی از جنایتکارترین رهبران KGB، با نام "نیکلای یژوف" (Nikolai Yezhov) بر منصب نشست. وحشت و ترس در دوران وی به بالاترین حد خود در شوروی رسید. لقب او در رسانه‌­های غربی و در میان مردم روسیه به "ماشین آدمکشی" و "خارپشت آهنین" معروف گردید. فقط برای نمونه، او 3 هزار نفر از عوامل خود را طی سال‌های 1936 تا 1938 اعدام کرد. و بعد هم با خشم گرفتن بر "لاورنتی بریا" (Lavrenti Beria) معاون خود- دستور دستگیری وی را صادر کرد. اما عملیات دستگیری بریا از طریق یکی از عوامل KGB به وی لو رفت و او سریعا خود را به مسکو رساند و با استالین دیدار کرد. طی دیدار خصوصی با استالین، او میزان وفاداری خود در معاونت گرجستان به حزب کمونیست و استالین را اذعان داشت و مواردی را در مورد یژوف ابراز کرد که ترس از بقدرت رسیدن و یا بروز کودتا از سوی یژوف را در استالین برانگیخت. لذا، استالین دستور دستگیری و اعدام وی در سال 1938 را صادر کرد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

نیکلای یژوف معروف به خارپشت آهنین

بریا در سال 1938 به سمت ریاست NKVD منصوب گردید. او، سازمان را گسترش داد و بازوی امنیتی آن NKGB را آنقدر تقویت کرد که در سال 1941 تبدیل به یک سازمان مستقل شد. این سازمان مسئولیت تامین امنیت داخلی، فعالیت‌های ضد جاسوسی، نگهبانی از مرزها، مدیریت اردوگاه‌های کار، و انجام عملیات‌های چریکی و زیرزمینی علیه آلمانی­‌ها در طی جنگ جهانی دوم را بر عهده داشت. مردی که ریاست NKGB را عهده­‌دار بود، "وسه وُلوُد مرکولوف" (Vsevolod Merkulov) نام داشت. میزان وفاداری او به بریا بسیار زیاد بود و وی را در جریان ریز فعالیت‌های سازمان قرار می­‌داد. در سال 1950، مرکولوف جای خود را به "ویکتور آباکوموف" (Viktor Abakumov) داد که هیچ تعهدی به بریا از خود نشان نمی­‌داد. بریا نیز استالین را متقاعد کرد که با نسبت دادن اتهام به آباکوموف مبنی بر طرح توطئه علیه وی، او را محاکمه و اعدام کند و اینچنین شد که وی در سال 1951 به جوخه­‌های آتش سپرده گردید.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

لاورنتی بریا پس از مرگ استالین به دست خروشچف به اعدام محکوم شد

با مرگ استالین در سال 1953 که در حلقه­ بسیار خصوصی سیستم امنیتی شوروی با نام "کُبا" (Koba) خوانده می­شد، بریا بی­‌خبر از خوابی که "نیکیتا خروشچف" (Nikita Khrushchev) برای وی دیده است، تصمیم گرفت که قدرت را بدست گیرد. اما خروشچف با همکاری چند تن از مقامات عالی ارتش روسیه، کودتا کرده و بریا را دستگیر و در همان سال اعدام کرد. پس از به قدرت رسیدن خروشچف، این سازمان در مارس 1954 با ریاست "ایوان سروف" (Ivan Serov) همین نامی که امروز دارد را بر خود گرفت: "KGB".

قصه تلخ مرگ پسر استالین

یاکوف جوگاشویلی Yakov Dzhugashvili (استالین) پسر استالین از همسر اولش- در جولای 1941 در حالیکه رهبری یک عراده تانک را بر عهده داشت، توسط نیروهای نازی دستگیر شد؛ وی در طی آوریل تا ژوئن 1942 در اردوگاه "هوملزبورگ" نگهداری شد و سپس در مارس 1943 به اردوگاه "ساچسن‌هاوزن" منتقل گردید.

طبق اسناد محرمانه فاش شده در سال 2006 سازمان KGB مرگ او در تاریخ 16 جولای 1945 به اینصورت بوده که در اردوگاه در حال قدم زدن بوده است که یکی از نگهبانان به او فرمان بازگشت به اتاقش را می­‌دهد، اما وی با سرپیچی به طرف حصارها می­‌آید. سرباز فرمان ایست می‌دهد و او فریاد می­زند "شلیک کن!". سرباز هم گلوله­‌ای به سر او شلیک می­‌کند.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

یاکوف استالین نفر وسط با کت بلند در اردوگاه نازی‌ها

گفتنی است که یاکوف پیش از این هم میل به مردن داشته! و چند سال قبل، پس از ممانعت پدرش از ازدواج او با دختری که دوست داشت، اقدام به خودکشی با اسلحه می­‌کند. معروف است که استالین در مورد خودکشی وی گفته بود "حتی عرضه­ نداشته درست شلیک کند که بمیرد". او یک بار هم در مورد یاکوف اینچنین گفته بود: "یاشا مثل ولگردها و قلدرها رفتار می­‌کند. دیگر نمی­‌خواهم او را ببینم".

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

یاکوف استالین پس از مرگ

طبق اسناد، نازی­‌ها خواستار تبادل او با ژنرال "فردریش پالوس" (Friedrich Paulus) بودند که قبلا در "نبرد استالینگراد" توسط روس­‌ها دستگیر شده بود. اما استالین با بیان جمله­‌ای بسیار مشهور قید پسر خود را زده و پیشنهاد آلمان‌ها را نمی­‌پذیرد: "من یک ژنرال را با یک ستوان عوض نمی­‌کنم".

روش عملیاتی

در سال 1983، این سازمان از نظر مجله تایمز بعنوان قویترین سازمان جمع­‌آوری اطلاعات در جهان شناخته شد. KGB به هر روش قانونی و غیرقانونی، اقدام به جاسوسی در کشورهای هدف کرده و اطلاعات بدست آمده را به سفارت خود در آن کشور انتقال می­‌دهد. در صورتیکه مامور تابع روش قانونی دستگیر شود، از "مصونیت دیپلماتیک" استفاده کرده و آزاد می­‌شود. اما این مصونیت برای مامورین غیرقانونی وجود ندارد. در اویل تاسیس این سازمان، رؤسا بیشتر بر روی مامورین غیرقانونی تمرکز می­‌کردند؛ چرا که آنها خیلی بهتر از مامورین قانونی در مناطق هدف نفوذ می­‌کردند.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
ساختمان لوبیانکا متعلق به KGB
ساختمان لوبیانکا که نام خود را از میدان لوبیانکا گرفته‌است، ساختمانی در ضلع شرقی میدان است که سازمان امنیت اتحاد جماهیر شوروی «کاگ‌ب» در آن‌جا پایه‌گذاری شد.
در دوره‌ای از اتحاد جماهیر شوروی، زندانی مخوف در میدان لوبیانکا واقع شده‌بود که زندانیان سیاسی در آن‌جا بازجویی می‌شدند.

KGB، از ابتدا 4 شکل جاسوسی را در دستور کار خود قرار داد: سیاسی، اقتصادی، استراتژیک-نظامی، و ارائه اطلاعات منحرف‌کننده. این اشکال جاسوسی با توسل بر فعالیت­‌های امنیتی و ضد اطلاعاتی، اشاعه اطلاعات منحرف­‌کننده­ علمی-تکنولوژیکی و حمایت قانونی از جاسوسان صورت می‌­گیرد.

این سازمان، دارای دو دسته جاسوس است: قانونی و غیرقانونی. جاسوسان قانونی در سفارت­‌های روسیه در سرتاسر جهان اقامت داشته و از مصونیت سیاسی و امنیتی برخوردارند. جاسوسان غیرقانونی معمولا از عوامل اجیر شده­ برون مرزی بوده؛ ماموریت­‌هایشان فارغ از ماموریت‌­های تجاری و دیپلماتیک است؛ برای هیچکس قابل شناسایی و رویت نیستند؛ و در صورت دستگیری، مصونیت سیاسی ندارند.

ساختار سازمان

در ساختار ریاست این سازمان، یک نفر رییس کل و 4 تا 6 نفر هم معاون وجود دارد که از این تعداد 2 نفر آنها معاون اول هستند. KGB مستقیما تحت نظر یک دفتر سیاسی که رییس سازمان را انتخاب کرده­ است، اداره می­‌شود. شعبات منطقه­‌ای سازمان هر کدام مدیر بخش خود را دارد. هیئت اصلی تصمیم­‌گیرنده سازمان، شامل رییس، معاونین، و روسای هیئت مدیره است.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
نمایی دیگر از ساختمان لوبیانکا

در تمامی تاسیسات دفاعی روسیه، KGB دارای دفتر است. همچنین در تمامی شرکت‌های بزرگ روسیه، دارای شبکه گسترده­‌ای است. این سازمان با گماردن یک یا چند نفر از ماموران خود در هر سازمان بزرگ، احساسات سیاسی را شناخته و اقدامات بعدی را انجام می­‌دهد.

بخاطر طبیعت بسیار مخفی­کارانه KGB، هنوز اطلاع دقیق از تعداد پرسنل آن در دست نیست. برخی برآوردها تعداد عوامل آن در سال 1973 را 490 هزار نفر و در سال 1986، 700 هزار نفر تخمین زده­‌اند. مقدار دقیق بودجه این سازمان هنوز معلوم نیست.

اطلاعات و ضد اطلاعات

در سال 1972، فضای مصالحه بین روسیه و کشورهای شرق اروپا ایجاد گردید. همین امر باعث شد تا پای مامورین اطلاعات روسیه به آمریکا و سایر کشوهای غربی باز شود. آنها در هیئت بازرگان، تاجر، روزنامه نگار، دانشمند و دانشجو وارد این کشورها می‌شدند. نسبت شهروندان روس که در آمریکا اقدام به جمع‌آوری اطلاعات می­‌کنند بین 30 تا 40 درصد و بیش از 50 درصد در کشورهای جهان سومی است. این بدان معناست که بسیاری از روس­‌های ساکن کشورهای دیگر که مامور اطلاعاتی نیستند، عملا توسط KGB برای مامور‌یت‌­های اطلاعاتی گمارده می­‌شوند.

استخدام

KGB برای تامین نیرو، به سراغ نوابغ دانشگاهی می‌­رود که معمولا بر یک تا 4 زبان مسلط هستند. حقوق بالا، ارتقائات نظامی، دسترسی به ارز خارجه، و زندگی در خارج از کشور به آنها پیشنهاد می‌­شود. سپس نیروهای جذب شده را در مدرسه عالی اطلاعات در مسکو آموزش می­‌دهند. دوره­‌های آموزشی شامل کد شناسی، استفاده از اسلحه، عملیات خرابکاری، مطالعه کامل تاریخ و اقتصاد بر اساس مارکسیست-لنینیست، علم نظری، تاریخچه کامل حزب کمونیست شوروی، حقوق، و زبان­‌های خارجه می­‌شود.

تکنولوژی در KGB

به گفته­ آرکادی شوچنکو مامور سابق اطلاعاتی روسیه، KGB مسئول اصلی سیاستگذاری خارجه در کاخ کرملین است. سوالات مورد نیاز برای پاسخ از کرملین به سازمان ارسال شده و سپس سیاستگذاری اعمال می­‌گردد. مامورین سازمان، علاوه بر اطلاعات خارجه، بر تکنولوژی پیشرفته غربی هم متمرکز هستند و اطلاعات کامل در مورد تکنولوژی‌های نظامی غرب از طریق سازمان در قالب اسناد یا هارد دیسک در اختیار کمیسیون صنعتی-نظامی هیئت رییسه شورای وزرا قرار می­‌دهد. این کمیسیون هم وظیفه هماهنگی سامانه تسلیحاتی روسیه و دستیابی به آخرین تکنولوژی غربی را بر عهده دارد. این کمیسیون، پس از این مرحله، حوزه شرایط کار را در میانKGB   و دیگر سازمان‌های اطلاعاتی روسیه مشخص می­‌کند.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمکا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

دستکش تفنگی و پیپ مجهز به تفنگ

همانطور که پیشتر اشاره شد، دوره آندروپوف، دوره­ رنسانس KGB بود. او معتقد به جاسوسی الکترونیک بود. به همین منظور، وی از تجهیزات ارتباطاتی و ماهواره برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کرد. هم اکنون KGB، سه ماهواره برای جمع­‌آوری اطلاعات پرتاب کرده است. همچنین جمع‌آوری اطلاعات نظامی توسط معاونت خارجه اطلاعات نظامی ستاد کل نیروهای مسلح روسیه (GRU) انجام می‌­پذیرد.

جنگ اطلاعاتی و دست‌یابی به فرمول ساخت بمب هسته‌ای

FSB سالیان است که رقابت شدیدی با FBI دارد. هر دو، از حیث مناسبات خود با دولت وقت، کارکرد مشابهی دارند. در حقیقت، جنگ سرد فراتر از یک جنگ سیاسی بین دو کشور، جنگ اطلاعاتی بین این دو سرویس بود. بلاشک، نقش بارز حلقه­ جاسوسان اتمی در نیل روسیه به بمب اتم را نمی­توان نادیده انگاشت. این گروه شامل چند جاسوس بود. اما جاسوس اصلی که بر خلاف ادعای FBI هیچگاه پیدا نشد، دانشمند آمریکایی دارای نام رمز PERCY بود. هیچ کس هیچگاه نفهمید که او که بود. او راز ساخت بمب اتم را به شوروی سابق لو داد. شوروی نه تنها فرمول ساخت بمب هسته­‌ای را بدست آورد، بلکه خرد شدن آمریکا در انظار عمومی که آرزوی دیرینه­‌اش بود تعبیر گردید.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

رابرت اوپنهایمر (دومین نفر از سمت چپ) "پدر بمب اتم" به همراه "انریکو فرمی" (اولین نفر از سمت راست) فیزیکدان بزرگ که در خلق بمب اتم بیشترین کمک را به وی کرد

با بروز این اتفاق، سازمان CIA که به دولت امریکا اطمینان داده بود که شوروی تا 8 سال دیگر به بمب هسته­‌ای نمی­‌ر‌سد، بی اعتبار و خجلت زده شد. همچنین FBI به دلیل عدم کامیابی در شناسایی و دستگیری حلقه­ جاسوسان هسته­‌ای تحقیر شد. از طرفی وقتی انگلیسی­‌ها "کلاوس فوکس" (Klaus Fuchs) یکی از دانشمندانی که متهم به عضویت در حلقه جاسوسان بود - را به لس آلاموس انتقال دادند، رابطه­ بین آمریکا و انگلیس بشدت رو به وخامت گرایید. افشای راز ساخت بمب اتم، این تصور را آنهم در "دوره­ مک کارتیسم" برای مردم دنیا بوجود آورد که هر شهروند امریکایی می­‌تواند جاسوس باشد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

کلاوس فوکس جاسوس بزرگ شوروی

زن و شوهری که توسط KGB در سال 1936 به استخدام در آمدند، "لونا" و "موریس کوهن" اهل نیویورک بودند. این زوج، نام رمزی "کراگر" را برای خود برگزیده بودند. آنها کسانی بودند که "پرسی" PERCY را به خدمت گرفتند. البته پس از افشای راز بمب اتم، به بهانه­ دیگری توسط انگلیسی­‌ها دستگیر شدند، اما پس از مدتی طی تبادل جاسوس­‌های زندانی، تبادل این زوج یکی از بزرگترین تبادلات قرن نام گرفت. در واقع، جرم باعث حکم حبس 20 ساله­ آنها این بود که رهبری ارتباطات حلقه جاسوسان اتمی به رهبری سرهنگ "کانن مولُودی" (Conon Molody) که نام اصلی وی "گوردون لانسدیل" بود را بر عهده داشتند. البته آنها پس از تحمل 19 ماه حبس، طی مبادله جاسوسان دستگیر شده آزاد شدند.

کیم فیلبی (Kim Philby) که به زعم بسیاری از ناظران سیاسی بزرگترین جاسوس قرن بیستم است، پس از اینکه "مورای سایل" (Murray Sayle) روزنامه­‌نگار مشهور انگلیسی پس از فرار وی به شوروی و چاپ کتابش با عنوان "جنگ بی­صدای من" با او دیدار می­‌کند، به سایل می­‌گوید: "من در «دانه درشت» بودن کسانی مثل "گوردون لانسدیل" (Gordon Lonsdale) و «کلنل ابل» (Colonel Abel) که بسیار در کار خود زبده بودند، شک ندارم. اما زوج کراگر آنقدر دانه درشت نبودند که مستحق دستگیری و 20 سال حبس باشند. آنها فقط دوستان خانوادگی لانسدیل بودند".

اما به گواه بسیاری از تحلیلگران، این ادعای فیلبی کذب محض است. آنها معتقدند که زوج کراگر از افسران عالی­رتبه­ KGB و برای این سازمان بسیار ارزشمند بودند؛ و اینکه اگر CIA می­دانست که چقدر ارزش دارند، هیچگاه به همین راحتی پس از 19 ماه آنها را به ازای آزادی حتی "جرالد بروک" (Gerald Brooke)جاسوس آمریکایی و همسرش - که برای آمریکایی­‌ها بسیار ارزشمند بود، آزاد نمی­‌کرد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
جرالد بروک و همسرش که به جرم جاسوسی از شوروی، توسط کا.گ.ب بازداشت و مبادله شدند

فلسفه اشاعه اطلاعات غلط در KGB

اشاعه­ اطلاعات غلط یکی از کاربردی­‌ترین روش‌های کار در KGB است. در این رابطه، می­توان به افشاگری­‌های سپهبد "ایان پاسه­‌پا" معاون سرویس اطلاعاتی رومانی- اشاره کرد. پاسه­‌پا به پروژه­‌ای تحت عنوان "دولت­‌های صهیونیست" (Sionistskiye Gosudarstva) SIG اشاره می­‌کند که طی آن قرار می­‌شود فعالیت­‌های یهود ستیزانه علیه آمریکا تا بروز یک شورش جهانی اسلامی انجام گیرد. طبق گفته­‌های پاسه­‌پا، KGB تمرکز بسیار زیادی خرج این استراتژی کرده بود. دروغ باید برای اذهان عمومی به شکل حقیقت نشان داده می­‌شد و در این مسیر، اشاعه کذب در مورد رهبران برجسته جهان یکی از رویکردها به حساب می­‌آمد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
ایان پاسه‌پا معاون سرویس اطلاعات رومانی

پاسه­‌پا در جایی اینگونه اذعان می­‌کند: استاد دروغ­‌پردازی «یوری آندروپوف» یکبار به من گفت "وقتی یک دروغ بارها و بارها تکرار می­‌شود، نه تنها به حیات خود می­‌افزاید، بلکه گله‌ای از عاشقان پرشور و بی­‌خبر را به دنبال خود می­‌کشد". پاسه­‌‌پا، علم اشاعه اطلاعات غلط را یک هنر بسیار پیچیده می­‌داند که فقط در انحصار اساتید بزرگ این علم در مسکو و سایر نقاط جهان است.

اعمال جنایتکارانه و ریاکارانه آمریکا و اسراییل بر هیچکس پوشیده نیست اما پاسه­‌پا در ادامه اینچنین بیان می­‌کند که "ماشین شایعه­‌پراکنی آندروپوف تا سال 1972، تمام تلاش خود را برای تخریب بیشتر چهره آمریکا و اسراییل، بالا بردن تب جهانی ضد یهود مسلمانان، و تجهیز گروه‌های معاند این دو، بکار بست".

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
یوری آندروپوف استاد دروغ‌های بزرگ و خالق دوران رنسانس در       بود KGB

او از تکنیک "اشاعه اطلاعات غلط "‌ به عنوان "طاعون خیارکی" عصر فعلی یاد می­‌کند. به اعتقاد این استاد علم جاسوسی، لنین از این تکنیک برای دوام کمونیسم، هیتلر برای توجیه جنگ، خروشچف علیه پاپ برای ایجاد شکاف در بین یهودیان و مسیحیان، و آندروپوف برای ترغیب تروریسم علیه رقبا استفاده کردند.

تفکر شطرنجی

به عقیده­ عموم تحلیلگران، پاسخ استاد شطرنج سیاسی کاخ کرملین به تهدید جان کری وزیر امور خارجه آمریکا - مبنی بر حمله به سوریه در صورت عدم انهدام و نابودسازی تسلیحات شیمیایی، بسیار زیرکانه بود. پوتین تربیت‌شده­ مدرسه­ زِوسه­‌بیا Zevsebia است. جایی که "تاکتیک قربانی" ژابونتسکی (Jabowntski) به بهترین شکل ممکن تدریس می‌­شود. این تئوری معتقد است که یکی از مهره­‌های شطرنج با قربانی کردن خود، راه را برای نفوذ مهره­ اصلی که نقشی بسیار حیاتی در نابودی حریف دارد، باز می­‌کند.

زوسه­‌بیا در فرهنگ روسی به معنای "تفکر شطرنجی" است. طبق اسناد بسیار محرمانه افشاء شده در سال 2004، استاد علم شطرنج سیاسی استالین- در سال 1932 "بریا" را به سمت ریاست NKVD یا همان KGB منصوب کرد. بریا هم برای توسعه دادن تفکر شطرنجی از کمک­‌های شایان "کاولوف" (Kavlov) -استاد بزرگ شطرنج شوروی- بهره‌­های بسیاری برد. "تفکر شطرنجی" شوروی در طی جنگ سرد در مقابل "تئوری بازی" آمریکا قرار گرفت.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

استالین و بریا در روز بازدید از مدرسه زوسه­‌بیا

سبک و سیاق کاولوف تا سال 1986 بسیار مورد استفاده بود. در این سال، میخائیل گورباچف که هیچ علاقه­‌ا‌ی به شطرنج نداشت، دستور داد که دیگر از تفکر شطرنجی استفاده نشود. تفکری که KGB سالیان سال مدیون آن بود. البته تمرین سبک کاولوف فقط در انحصار افسران درجه یک و عالیرتبه­ KGB بود. همان­‌هایی که به نام prestigious X2 که نشان از اعتبار آنها داشت شناخته می­‌شدند، مجاز به یادگیری دوره­ زوسه­‌بیا بودند. ولادیمیر پوتین هم در واحد X2 آموزش دیده است. و نکته جالب­تر اینکه طبق مندرجات کتاب «حلقه» به قلم "یوری نودوف" (Yuri Nodov) یکی از کارکنان ارشد اسبق کاخ کرملین- 6 نخبه­ فارغ­‌التحصیل باقی­مانده­ آن واحد، همه در حلقه مشاوران بسیار نزدیک پوتین هستند.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمکا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

تصویر سمت راست: طرحی از تئوری قربانی / تصویر سمت چپ: دوربین مخفی سازمان سیا زیر میز کاولوف

اما طبق گفته­‌های نودوف در آن کتاب، دوره زوسه­‌بیا در واحد X2 شامل تمرین­‌های سخت تاکتیکی، آشنایی کامل با تئوری نظامی، یادگیری حرفه­‌ای شطرنج، و تناسب اندام ‌می‌­شود. یادگیری شطرنج در شرایط سخت صورت می­‌پذیرد. بطور نمونه، مامور تحت آموزش باید در اتاق­‌هایی با دمای زیر صفر و اتاق­‌هایی با شدت گرمای وحشتناک شطرنج را شروع کرده و به پایان برساند. پس جای تعجب ندارد که فقط زیر 15 درصد موفق به تکمیل دوره و فارغ­‌التحصیل شدن شوند. و البته اصلا عجیب نیست که پوتین به عنوان شاگرد ممتاز موفق به تکمیل دوره گردیده است. وی، به خوبی «تاکتیک قربانی» ژابونتسکی را می­‌داند اما هیچکدام از مامورین سازمان حق استفاده از آن را در بازی شطرنج ندارند و این علم و راز فقط در اختیار مامورین خاص KGB است.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

پوتین نوجوان در مدرسه زوسه­‌بیا

استالین که علاقه و اعتقاد وافری به «تفکر شطرنجی» داشت، طی جنگ جهانی دوم و در قضیه­ حمله نازی­‌ها به لنینگراد، جلسه­‌ای فوق سری با بریا رییس اطلاعات وقت- و کاولوف برگزار کرد. در آن جلسه تاکتیک به تله­‌اندازی آلمانی­‌ها طراحی شد و چندی بعد این شوروی استالین بود که پیروز نبرد گردید. یاروسلاو میسکه (Yaroslav Mitske) در کتاب «قمار» به ریز جزییات این طرح و عملیات پرداخته و در جای می­‌آورد که استالین که پارانویا داشت، پس از انجام عملیات 60 مامور زبده­ اطلاعاتی خود را که از «تاکتیک قربانی» ژابونتسکی خبر داشتند اعدام کرد تا هیچکس خارج از دیوارهای بلند "لوبیانکا" از این راز با خبر نشود.

امروز، صاحبنظران معتقدند که استاد علم «تفکر شطرنجی» پوتین- با توسل بر «تاکتیک قربانی» با قربانی کردن موضوع سلاح­‌های سوریه، مانع از حمله­ آمریکا به این کشور شد.

نگاهی به برخی عوامل جاسوسی KGB

رودولف ایوانویچ آبل

رودولف ایوانوویچ ابل (Rudolf Ivanovich Abel) جاسوس ارشد KGB در سال 1957 میلادی بود که در آمریکا به اتهام انتقال اسرار نظامی به تحمل ۳۰ سال زندان محکوم شد.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

اف. بی. آی دستگیری او را بزرگترین شاهکار خود می‌داند و بطور مفصل توصیف می‌کند که چطور طی 4 سال تلاش ورزید او را به تله بیاندازد.

او با پاسپورتی به نام "کایوتیس" وارد آمریکا شد و به نام "امیل گولدفوس" دستگیر شد. در موقع دستگیری خود را سرهنگ ابل معرفی کرد که نام دوست و همفکر خوبش، "رودولف آبل" از لتونی بود که چندی پیش درگذشته بود.

کمبریج ۵ به رهبری فیلبی

اگر اهل تاریخ باشید حتما نام «کمبریج ۵» را شنیده‌اید؛ چرا که داستان جاسوسی پنج دانشجوی دانشگاه کمبریج بریتانیا برای اتحاد جماهیر شوروی حکایتی معروف است.

این گروه دانشجویی به واسطه گرایش‌های کمونیستی جذب KGB شدند و در سال‌های جنگ دوم جهانی و در تمامی سال‌های دهه ۵۰ سده گذشته برای روس‌ها جاسوسی کردند.

کیم فیلبی، رهبر این حلقه بود که یکی از موفق‌ترین جاسوس‌های تاریخ لقب گرفته است. اعضای دیگر این گروه را دونالد مک‌لین، گای بورگس، آنتونی بلانت و جان کیرنکراس در برمی‌گرفت.

کا.گ.ب؛ آشنایی با اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

مک‌لین، بورگس و فیلبی در دهه ۱۹۶۰ و زمانی که احساس کردند حلقه محاصره دستگاه‌های اطلاعاتی به دور آنان تنگ‌تر شده و امکان دستگیر شدن‌شان وجود دارد از بریتانیا گریخته و به اتحاد جماهیر شوروی وقت پناه بردند.

بلانت و کیرنکراس در بازجویی‌ها به جاسوسی برای شوروی اقرار کردند، اما در دادگاه این اتهام را نپذیرفتند. کیرنکراس در روند محاکمه ادعا کرد تحت شکنجه اقرار کرده عضو پنجم گروه است.

به هرحال دادگاه رسیدگی‌کننده این دو را مجرم شناخت و با توجه به قوانین بریتانیا که حداکثر مجازات جاسوسی برای کشوری دوست ۱۴ سال زندان است به تحمل حبس محکوم شدند.

ملـیتـا نوروود

ملیتا در لتونی، از یک پدر و مادر کمونیست متولد شد. او دستیار به ظاهر بی ضرر مدیر یکی از مراکز تحقیقاتی اتمی بریتانیا بود که برای مدت 37 سال با خونسردی تمام، اسرار بمب های اتم این کشور را به روسیه گزارش می­داد. در نهایت در سال 1999، چهره واقعی او آشکار شد.

ژولیوس و اتل روزنبرگ

ژولیوس و اتل روزنبرگ از کمونیست‌های آمریکا بودند که به ارسال اطلاعات هسته‌ای محرمانه ایالات‌متحده برای شوروی متهم شدند.این دو اولین بار در سال ۱۹۳۶ در مجمع کمونیستی یانگ ملاقات کردند و ثمره ازدواج آنان با هم دو فرزند بود.

ژولیوس در ۱۹۴۲ به خدمت سازمان اطلاعاتی شوروی (KGB) درآمد و خیلی زود به جاسوس ارشد شوروی در آمریکا تبدیل شد.

او به اطلاعاتی فوق‌محرمانه در مورد ساختار هواپیماهای جاسوسی U2 دست یافت که به سرنگونی یکی از این هواپیماها بر فراز خاک شوروی در ۱۹۶۰ منجر شد.

در طول دوره‌ای که ژولیوس با روس‌ها همکاری داشت، خیلی‌ها را برای جاسوسی به نفع شوروی به خدمت گرفت. او هزاران سند از سازمان هوافضای آمریکا (ناسا) را در اختیار KGB گذاشت.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلمهمه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم
روزنبرگ­ ها در دوران جاسوسی و پس از دستگیری و بازداشت

یکی از کسانی که با ژولیوس همکاری داشت گروهبان دیویس گریس‌گلاس بود که در مرکز تحقیقات هسته‌ای لس‌آلاموس کار می‌کرد و اسناد زیادی را از طریق او در اختیار روس‌ها گذاشت.

دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا اولین‌بار در ۱۹۵۱ به روزنبرگ‌ها ظنین شدند. این زوج در ۱۹۵۳ به اعدام با صندلی الکتریکی محکوم شدند. این حکم همان سال در زندان سینگ‌سینگ به مرحله اجرا درآمد.

آنا چاپمن

"آنا واسیلیونا کوشچینکو" معروف به "آنا چاپمن" (Anna Chapman)متولد 1982 در روسیه است. وی ساکن نیویورک بود تا اینکه در سال 2010 به همراه 9 تن دیگر به اتهام جاسوسی برای روسیه بازداشت و در تبادل زندانیان با روسیه به این کشور بازگردانده شد. پدر وی دیپلمات روسیه در سفارت این کشور در نایروبی پایتخت کنیا بود. همچنین براساس اخبار تأیید و تکذیب نشده، واسیلی کوشچینکو پدر وی، در زمان اتحاد جماهیر شوروی جزء افسران بلندپایه کا.گ.ب بود.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

این مدل معروف روسی که در آمریکا مشغول به جاسوسی در لباس مدلینگ و تبلیغات بود با شگردهای خاص زنانه، عامل جمع‌آوری اطلاعات برای سازمان جاسوسی خارجی روسیه SVR بود. زمانی که وی پس از دستگیری با جاسوسان آمریکایی مبادله و به روسیه بازگردانده شد، مورد تقدیر ولادیمیر پوتین قرار گرفت. او با تکیه بر ظاهر زیبای خود، نفوذ بالایی در میان مقامات بلند پایه­ی امریکا و کابینه اوباما دست و پا کرده و اطلاعات مختلفی به خصوص در زمینه فناوری به دست آورده بود.

چاپمن تا کنون دو بار ازدواج کرده است که هر دو همسر وی انگلیسی بوده‌اند. وی پس از بازگشت به روسیه و نگارش زندگی نامه خود، آن را به قیمت 250 هزار دلار به حراج گذاشت. وی سپس در روسیه در همان حرفه­ مدلینگ لباس فعالیت خود را ادامه داد.

در سپتامبر 2010 میلادی وی به عنوان رئیس شورای "محافظان جوان روسیه" منصوب شد. وی در این سمت، به آموزش جوانان روسی که قرار است در آینده افسران امنیتی این کشور شوند پرداخت. زیرکی و ذکاوت از جمله ویژگی‌های این جاسوس بوده است و همین ذکاوت با وجود به دام افتادن وی در آمریکا، جان او را نجات داد. مأموران سیا پس از بازداشت وی به اتهام جاسوسی، از یافتن مدرکی دال بر انتقال اطلاعات به روسیه ناتوان بودند.

آلدریچ ایمز

پرونده "آلدریچ ایمز"(Aldrich Ames)، آمریکا را تکان داد. ایمز، کارمند اداره ضدجاسوسی سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) بود که سال ۱۹۹۴ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به جاسوسی برای این کشور متهم شد.

اولین ماموریت ایمز در سیا، شناسایی جاسوسان شوروی در ترکیه بود و برای اجرای این ماموریت چند سالی در استانبول ترکیه اقامت گزید.

او به دلیل مشکلات مالی بعدها به دام KGB افتاد و جاسوس روس‌ها شد و بعدها به دفتر اروپایی سازمان سیا منتقل شد؛ جایی که به فهرست تمامی جاسوسان نفوذی آمریکا در KBG و ارتش سرخ دسترسی داشت.

اطلاعاتی که او در اختیار روس‌ها گذاشت به شناسایی و دستگیری حداقل صد نفر از جاسوسان آمریکا در شوروی سابق و مرگ ده نفر از آنها منجر شد.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

آلدریچ ایمز در اولین لحظات پس از بازداشت

اتهام او انتقال اطلاعات مربوط به جاسوسان غرب در شوروی در ازای دریافت ۴٫۶ میلیون‌دلار بود. دریافت همین پول و زندگی مجلل او عاملی شد برای به دام افتادنش.

CIA که از ۱۹۸۵ متوجه به دام افتادن جاسوسانش در شوروی شده بود به دنبال عامل درز اطلاعات به KGB بود. ایمز، عاقبت دستگیر و به حبس ابد محکوم شد.

او در حال پشت سر گذاشتن این حکم در زندان آلن‌وود در ایالت پنسیلوانیاست و هرگز مشمول عفو نخواهد شد.

ریچارد سورج

ریچارد سورج (Richard Sorge) در آذربایجان در دوره سزارها متولد شد. وی به علت جاسوسی در قبل از جنگ جهانی دوم و بخصوص در طی آن در ژاپن، بعنوان یکی از بهترین جاسوسان تاریخ در بین جاسوس های دنیا شناخته می­‌شود. در جنگ جهانی او شجاعانه جنگید و در سال 1916 سه انگشت او قطع شد و دو پایش شکست. در همین برهه­ زمانی با تفکرات کارل مارکس آشنا شده و به حزب کمونیست گرایید و در همان سال به روسیه گریخت.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر و فیلم

سالها بعد، پس از جاسوسی در اروپا، KGB دستوری مبنی بر تشکیل یک شبکه جاسوسی در ژاپن به سورج ابلاغ کرد. وی، در 14 سپتامبر 1941 به ارتش سرخ اعلام کرد که ژاپن تا شروع یک جنگ داخلی در سیبری تصمیم به حمله به شوروی ندارد.

سورج در تاریخ 18 اکتبر 1941 وقتی که از پنجره خانه­ معشوقه­ اش در توکیو کاغذی که حاوی پیام تهدید آمیز "تحت نظر هستی!" را بیرون انداخت و یک مامور پلیس آن را یافت، شناسایی و دستگیر شد. وی در طی بازجویی به هیچ عنوان به رابطه­ اش با KGB اشاره نکرد. سرانجام، سورج در تاریخ 7 نوامبر 1944 به دار آویخته شد. جالب آنکه اگر شوروی به رابطه KGB با وی اذعان می­کرد، او در طی تبادل اسرای جاسوسی آزاد می­شد؛ ولی این اتفاق تا سال 1964 رخ نداد.

الکساندر لیتویننکو

الکساندر لیتویننکو (ALEXANDER LITVINENKO) که در میان روزنامه­ نگاران دنیا به افشاگری­ های شجاعانه­ اش معروف است، پس از افشاء اطلاعات بسیاری از KGB و FSB بصورت ناگهانی به قتل رسید.

وی در سال 1988 کمی قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی وارد KGB شد. پس از فروپاشی، وارد بخش "مبارزه با تروریسم و جنایات سازماندهی شده در چچن" FSB شد. این فعالیت تا زمان اولین افشاگری وی ادامه داشت. او در سال 1998، رسما اعلام کرد که یکی از مقامات ارشد FSB از وی خواسته که بوریس برزوفسکی (Boris Berezovsky) تاجر متنفذ روسیه- را به قتل برساند. پس از این افشاگری، به اتهام برملا ساختن اسرار سازمانی، مورد محاکمه قرار گرفت، اما به کمک دستی پنهان در FSB از زندان گریخت و به انگلستان پناه برد. او در انگلیس دو کتاب به چاپ رساند: «روسیه­ در حال انفجار: طرح محرمانه برای احیاء وحشت KGB در دنیا»، و «گروه جنایی لوبیانکا». در هر دو کتاب، FSB به علت اقدامات جنایتکارانه علیه شهروندان روس، به شدت مورد انتقاد قرار گرفته بود. علاوه بر این، در کتاب دوم، آموزش نیروهای القاعده و مشارکت در حمله یازده سپتامبر به FSB و KGB نسبت داده شده بود.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

لیتویننکو قبل و بعد از مسمومیت

سرانجام، لیتویننکو در نوامبر 2006 در سن 43 سالگی بطرز بسیار مشکوکی مسموم شده و سه روز بعد در بیمارستان از دنیا رفت. تحقیقات پلیس نشان داد که مرگ او به علت مسمومیت با ایزوتوپ رادیو اکتیو رخ داده است. او پیشتر در سال 2004 فاش کرده بود که مسمومیت "ویکتور یوشچنکو" (Viktor Yushchenko) که ضمن نجات از مرگ منجر به نابودی صورت وی شد، توسط عوامل FSB صورت گرفت.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

یوشچنکو قبل از مسمویت تا به امروز

ایرل ادوین پیتس

"ایرل ادوین پیتس" افسر ارشد اف بی آی بود که به جرم فروش اطلاعات طبقه بندی شده به روس ها در فاصله سال­های ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۲ میلادی به تحمل ۲۷ سال زندان متهم شد.

کلاوس فوکس

زندگی فوکس دستمایه ساخت سه فیلم جاسوسی بوده است. فوکس آلمانی‌تبار که فیزیکدانی برجسته بود، شهروندی ایالات‌متحده را داشت و در مرکز تحقیقات هسته‌ای لس‌آلاموس کار می‌کرد.

فوکس یکی از دانشمندانی بود که در تولید اولین بمب اتمی نقش به سزایی ایفا کرد و در پروژه تولید اولین بمب هیدروژنی هم مشارکت فعالانه‌ای داشت.

او در دوران تحصیل در آلمان و قبل از مهاجرت به آمریکا در دوره دانشگاه با فعالان حزب کمونیست آلمان رابطه داشت. او با روی کار آمدن نازی‌ها در سال‌های میانی دهه ۳۰ سده گذشته به بریتانیا گریخت و در آنجا دکترای فیزیک خود را گرفت.

برای مدت کوتاهی با برنامه تولید بمب اتم بریتانیا مشارکت داشت و در همین دوره بود که شروع به همکاری با KGB کرد.

در سال ۱۹۴۳ به آمریکا مهاجرت کرد و بلافاصله جذب پروژه منهتن برای تولید بمب اتم شد و کارش را در لس‌آلاموس شروع کرد.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
سایت لس آلاموس در سال 2006

به مدت دو سال اطلاعات محرمانه در مورد بمب هیدروژنی را در اختیار روس‌ها می‌گذاشت که در سال ۱۹۴۶ با رمزگشایی از پیام‌های محرمانه KGB دستگیر شد.

او به ۱۴ سال زندان محکوم شد که با گذشت ۹ سال آزاد شد و به زادگاهش آلمان بازگشت و تا زمان مرگش در سال ۱۹۸۸ از این کشور خارج نشد.

رابرت هانسن

"رابرت هانسن" (Robert Hanssen)که از اواخر دهه 70 سده گذشته به خدمت سازمان اطلاعاتی آمریکا در آمده بود در سال 2001 و پس از لو‌‌رفتن نوار مکالماتش با یک جاسوس روس پس از 20 سال همکاری با KGB به دام افتاد.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
رابرت هانسن

سازمان ضدجاسوسی سیا پس از لو رفتن این نوار، هانسن را تحت نظر قرار داد و عاقبت هنگامی که با رابط خود برای انتقال اطلاعات در پارکی در شمال ویرجینیا قرار داشت، بازداشت شد.

از نظر بسیاری از کارشناسان اطلاعاتی هانسن یکی از موفق‌ترین جاسوس‌های دوجانبه و البته از مخرب‌ترین آنها در تاریخ ایالات‌متحده بوده که ساختار داخلی CIA را برای روس‌ها برملا کرده است.

ارنست همینگوی

ارنست همینگوی نویسنده شهیر آمریکایی برنده جایزه نوبل ادبیات، در لیست اتهام برای همکاری با KGB قرار دارد. اخیرا کتابی توسط انتشارات دانشگاه ییل آمریکا تحت عنوان «جاسوسان: اوج و افول KGB در آمریکا» چاپ شده که در آن به این موضوع اشاره گردیده است. یکی از سه نویسنده­ این کتاب، "الکساندر واسیلی ­یف" مامور اسبق KGB و مورخ و روزنامه­ نگار فعلی- است که در سال 1996 به لندن گریخته و از آن تاریخ در آنجا زندگی می­کند. واسیلی­ یف در دهه 1990 کاملا بر اسناد KGB دسترسی داشته و طبق همین اسناد مدعی است که در سال 1941، همینگوی تحت نام "آرگو" همکاری خود با KGB را شروع کرده و با مامورین این سازمان در لندن و هاوانا دیدار می­کرده است. اما به دلیل عدم توفیق در انتقال اطلاعات سیاسی و "غیر کاربردی" خوانده شدن از سوی روسای KGB، هر گونه ارتباطی با وی قطع می‌­شود. البته در اسناد طبقه­ بندی نشده که اخیرا توسط KGB بررسی شد، هیچ مدرکی دال بر همکاری همینگوی با این سازمان وجود نداشت.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویرهمه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

الکساندر واسیلی­ یف (سمت راست) و ارنست همینگوی (سمت چپ)

ویلیام کولتون میلای

"ویلیام کولتون میلای" پلیس آمریکایی ساکن آلاسکا که به اتهام فروش اسرار نظامی کشورش به یک مامور 'اف بی آی' متهم به جاسوسی برای روسیه، دستگیر و به ۱۶ سال زندان متهم شد.

از دیگر جاسوسان و افشاء کنندگان مطرح KGB می­توان به نام هایی چون بوریس کارپیچکوف (BORIS KARPICHKOV)، اولگ لیالین (OLEG LYALIN)، واسیلی میتروخین (VASILY MITROKHIN)، اولگ کالوگین (OLEG KALUGIN)، یوری بزمنوف (Yuri Bezmenov)، ولادیمیر بوکوفسکی (Vladimir Bukovsky)، کنستانتین پروبراژنسکی (Konstantin Preobrazhensky)، پتر سیبولکا (Petr Cibulka)، ویکتور سووروف (Viktor Suvorov)، یوری فلشتینسکی (Yuri Felshtinsky)، ژان شینا (Jan Šejna)، آناتولی گولیتسین (Anatoliy Golitsyn)، پاول استرویلوف (Pavel Stroilov)، سرگی ترتیاکوف (Sergei Tretyakov)، استانیسلاو لونف (Stanislav Lunev)، بوریس ولودراسکی (Boris Volodarsky)، و زوج کراگر (Krogers) اشاره کرد.

ترور شخصیت­های مشهور

آلبر کامو

یکی از پر بحث­ترین پرونده­ های KGB مربوط به ترور "آلبر کامو" نویسنده شهیر فرانسوی و برنده­ جایز نوبل ادبیات است. کامو در سال 1960 در اثر برخورد خودرو با یک درخت در مسیری یخ­ بسته کشته شد.

اما "جیووانی کاتلی" (Giovanni Catelli) روزنامه­ نگار ایتالیایی روزنامه "پیک شبانه" سرانجام پرده از این راز گشود. وی با تحقیق و تفحص در مورد کتاب خاطرات "ژان زابرانا" (Jan Zabrana) شاعر اهل چک، به نکته­ ای حائز اهمیت می­‌رسد که به دیدارهای بین وی و عامل KGB اشاره دارد. کاتلی به نقل از وی می‌نویسد:

"من از طریق کسی که خیلی می­‌دانست و با منابع بسیار آگاهی در ارتباط بود شنیدم که مرگ آلبر کامو که پیش از این کمونیست بود، توسط عوامل KGB صورت گرفت. آنها وسیله­ کوچکی در کنار یکی از لاستیک­‌ها قرار دادند که با افزایش سرعت موجب انفجار لاستیک می‌گردید".

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
آلبر کامو نویسنده مشهور فرانسوی

کاتلی در ادامه می­‌افزاید که ترور کامو به دستور دیمیتری شپیلوف وزیر امور خارجه شوروی- صورت گرفت. کامو در مقاله­ ای در یکی از مجلات فرانسوی در سال 1957 شپیلوف را به رهبری سرکوبی قیام 1956 مجارستان محکوم کرده و عمل او را کشتار می­‌خواند. شپیلوف هم به تلافی این مقاله، دستور ترور وی را صادر می­‌کند.

جان وین

جان وین (John Wayne)، این کارگردان مشهور آمریکایی که برنده­ 4 جایزه اسکار است، بر هیچکس ناشناخته نیست. "مایکل مان" (Michael Munn) کارگردان مشهور آمریکایی به نقل از "اورسون ولز" (Orson Welles) استاد شهیر سینما- در یک میهمانی در سال 1983 و با استناد بر منابع و شواهد معتبر ولز، ترور جان وین را منتسب به KGB و به دستور جوزف استالین می‌­داند.

وی اینگونه می­‌گوید: "من اورسون ولز را استاد داستان­ پردازی می­دانم؛ اما به جرات می­توانم بگویم که با توجه منابع معتبری که برای ما نام برد، قضیه­ ترور وین چیزی جز حقیقت نمی­‌تواند باشد".

طبق گفته­‌های ولز، سرگئی گراسیموف (Sergei Gerasimov) کارگردان روسی- خبر از تمیلات بشدت ضد کمونیستی جان وین به استالین می­‌دهد و او را فردی بسیار خطرناک علیه کمونیسم می­‌خواند.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
جان وین

نهایتا طرح ترور وین در اوایل دهه 1950 ریخته می­‌شود اما موضوع به FBI لو می­‌رود و مامورین این سازمان مسئول مراقبت از وی می­‌شوند. اما در سال 1953 ترور دیگری در سر صحنه فیلمبرداری فیلم Hondo انجام می­‌گیرد که کاملا نافرجام می­‌ماند. نهایتا با ظهور خروشچف بر عرصه سیاست شوروی سابق، وی در دیدار با وین به او اطمینان می­‌دهد که دیگر نگران نباشد، چرا که این دستور استالین که در 5 سال آخر عمرش کاملا دیوانه شده بود، بوده و وی آن را کاملا منتفی می­‌داند".

به گفته مایکل مان، اورسون ولز مدعی بود که "الکسی کاپلر" (Alexei Kapler) کارگردان روسی- که با «سوتلانا» (Svetlana)-دختر 16 ساله­ استالین- مراوده دوستی داشت و به همین دلیل به زندان افتاد، به "سرگئی بونداچوک" (Sergei Bondachuk)دیگر کارگردان روسی- طرح ترور جان وین را گفته بود. بونداچوک باور نکرده و از گراسیموف سوال می­‌کند که او تایید می­‌نماید. بونداچوک هم موضوع را با اورسون ولز مطرح می­‌کند.

اسنودن و دام روسی

به گزارش پایگاه اینترنتی businessinsider، "بوریس کارپیچکوف" (Boris Karpichkov) سرگرد بازنشسته KGB در گفتگویی به "نایجل نلسون" گزارشگر روزنامه میرور انگلیس- اذعان داشته که مامورین SVR (معاونت خارجه سازمان اطلاعات روسیه) در دیدار با ادوارد اسنودن (Edward Snowden) در هنگ کنگ، خود را دیپلمات معرفی کرده و وی را برای پناهندگی به روسیه تطمیع کرده­ اند. به گفته­ کارپیچکوف که در پی فرار از روسیه هم اکنون در لندن زندگی می­کند، KGB با طراحی و انجام این نقشه، هم اکنون در حال تخلیه اطلاعاتی کامل اسنودن است.

اسنودن در تاریخ 20 می 2013 از هاوایی به هنگ کنگ فرار کرد؛ در 9 ژوئن خود را به دنیا معرفی کرد و در 23 ژوئن وارد روسیه شد. وی به نصیحت ژولیان آسانژ مدیر -ویکی لیکس- که روسیه را امن­ترین کشور برای وی دانسته بود، به این کشور پناهنده شد.

کارپیچکوف به میرور اظهار داشته که هم اکنون اسنودن در قویترین شرایط امنیتی در یکی از محله­ های تحت نظر FSB در مسکو زندگی می‌کند. او بشدت تحت مراقبت امنیتی و جانی از سوی مامورین FSB بوده و هر هفته دو بار مامورین FSB را بصرف غذا و نوشیدنی در رستوران­‌های مختلف ملاقات می­‌کند. کارپیچکوف گفته که این اطلاعات را از دوستان خود در FSB بدست آورده است. اولیگ کلاگین (Olig Kalugin)رییس سابق KGB- هم گفته که روس ها به شدت از وجود شخصی به نام اسنودن خوشحال هستند.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
بوریس کارپیچوف

کارپیچکوف همچنین مدعی است که روس ها از سال 2007 بر روی اسنودن که برای CIA در ژنو کار می­‌کرد، تمرکز کرده بودند. اسنودن که بعنوان مدیر سیستم­‌ها در خدمت CIA بود، در سال 2008 فکر افشای اسناد به ذهنش خطور می­‌کند. وی در سال 2009 به دلیل سرخوردگی از اعمال و سیاست های دولت امریکا، از CIA استعفا می‌دهد و پس از مدتی بعنوان پیمانکار با چند پروژه­ ناسا همکاری می‌کند و نهایتا با دانلود یک میلیون و 500 هزار فقره سند اطلاعاتی در تابستان 2012، به هنگ کنگ می­‌گریزد و 200 هزار مورد آن را در اختیار چند روزنامه­ نگار در آن کشور قرار می­‌دهد.

کارپیچکوف معتقد است که اسنودن تا زمان تخلیه کامل در مورد روش‌های عملیاتی و تاکتیک­‌های آژانس­های اطلاعاتی غرب برای روس‌ها ارزشمند خواهد بود.

KGB و افغانستان

در اسناد KGB که اخیرا توسط "دیمیتری میتروخین" مسئول اسبق بایگانی این سازمان- بطور رسمی فاش شده است، سه کودتای آوریل 1978، و سپتامبر و دسامبر 1979 توسط KGB صورت گرفته است. همچنین ربودن و قتل آدولف دابر سفیر وقت آمریکا در افغانستان نیز توسط عوامل KGB انجام پذیرفته است. در این گزارشات موارد بسیاری از عملیات های چریکی خشونت­ بار، ترور، خرابکاری، و رشوه ­بازی که توسط KGB که بین سال های 1978 تا 1983 در افغانستان انجام شده است، وجود دارد. در میان این اسناد، اسنادی در مورد رابطه پنهانی شوروی و آمریکا در انتخابات 1980 افغانستان و ­رابطه­ KGB و سازمان امنیتی افغانستان با "مرتضی بوتو" (Murtaza Bhutto)برادر "بی­ نظیر بوتو" -نخست وزیر اسبق پاکستان- که به اتهام عملیات هواپیماربایی 1981 پاکستان طی عملیات بازداشت از سوی پلیس کشته شد، وجود دارد.

این اوراق 178 صفحه­‌ای نشان می­‌دهد که KGB نفوذ زیادی در افغانستان تا قبل از سقوط کمونیسم در این کشور در سال 1978 و نقش موثری در شکل گیری حمله­ شوروی به این کشور در سال 1979 داشته است. طبق اسناد مذکور، شاهزاده "محمد دوعاد" و وزرای دولتش رابطه­ خوبی با KGB داشتند و این سازمان با اینکه از بروز کودتای قریب الوقوع علیه دوعاد خبر داشت، اما در سرنگونی دولت وی توسط کمونیست‌های افغانی، با آنها همکاری نکرد. پس از بقدرت رسیدن کمونیست‌ها در آوریل 1978، KGB سازمان KHAD را بعنوان سرویس اطلاعاتی-امنیتی افغانستان تشکیل داد. عملکرد "خاد" در اعمال شکنجه و ترور که به سبک روسی بود، در جامعه افغانستان ایجاد انزجار و تنفر کرد. مامورین این سازمان کاملا توسط KGB آموزش داده می­‌شدند. یکی از مهمترین ماموریت‌های "خاد" نفوذ در گروه‌های مجاهد زیر نظر آمریکا در افغانستان بود.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

اعدام نجیب رهی و برادرش توسط طالبان در 27 سپتامبر 1996/ نجیب رییس اسبق سازمان خاد بود که به شکنجه و قتل هزاران نفر متهم بود

در میان عملیات‌های شایان توجه KGB در افغانستان، می­توان به دو عملیات حرفه­‌ای و سخت "رادوگا" مبنی بر فراری دادن سه وزیر وابسته به این سازمان و "آگات" مبنی بر حمله به کاخ ریاست جمهوری و قتل حافظ اله امین اشاره کرد.

KGB با اشاعه کذبیات و شایعات بی­ مورد طبق فلسفه "پخش اطلاعات کذب به سبک روسی"، ناخودآگاه موجبات فروپاشی کمونیسم در افغانستان را بوجود آورد. طبق اسناد فاش شده توسط میتروخین، تا سال 1983 قریب به 86 گروه مخصوص دروغ پراکنی به مجاهدین مخالف، توسط KGB در سازمان "خاد" ایجاد شد.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

"ایگور موروزوف" افسر ارشد عملیات ویژه "کا گ ب" بر روی یک"بی تی آر 70" در سال 1982 زمانی که مسئولیت ایالت بدخشان افغانستان را بر عهده داشت، نشسته است.

دهه­ 1970، دهه اشتباهات استراتژیک روسای KGB تحت ریاست "یوری آندروپوف" بود. آنها با دستان خود کمونیست افغانستان را نابود کردند. این سازمان، به جبران عملکرد اشتباه خود، در دهه­ 1980 با ایجاد اختلاف در بین گروه های مجاهد، موجب درگیری آنها و البته فاجعه­ جنگ داخلی افغانستان در دهه­ 90 شد.

KGB و مصر

یکی از مهلک­ترین اشتباهات KGB، تصمیم به تنبیه "واسیلی میتروخین" (Vasili Mitrokhin) یکی از عوامل کلیدی این سازمان- بود. این اشتباه استراتژیک نباید صورت می­گرفت. میتروخین به تلافی این قضیه، تصمیم به افشای اسناد فوق محرمانه KGB گرفت و در ازای ارائه آنها به انگلیس، از MI6 قول گرفت که خانواده­ اش را بدون هیچ آسیبی از شوروی خارج کند؛ و البته همین هم شد. بخشی از این اسناد مربوط به سیاست­‌های KGB در قبال جهان سوم است. 120 صفحه از این مدارک مربوط به خاورمیانه و 34 صفحه مربوط به افغانستان و اسلام در شوروی است. میتروخین در زمان فروپاشی شوروی از تمامی صفحات اسناد مربوطه کپی گرفته است.

طبق این اسناد، امید بزرگ KGB در خاورمیانه، مصر دوره­ جمال عبدالناصر بود. عبدالناصر می­توانست سرمایه­ عظیم شوروی علیه اسراییل و دیگر دشمنان باشد. KGB با رمزگشایی از تمامی کشورهای عرب و شناسایی عوامل خرابکاری علیه سفارت­ های خود در کشورهای جهان سوم، ظرفیت های موجود را بررسی کرده و عوامل جدید خود در خاورمیانه را استخدام کرد؛ یکی از این عوامل، "سامی شرف" (Sami Sharaf) مشاور اول امنیتی عبدالناصر بود.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر
میتروخین

در سال 1958، عبدالناصر به مسکو دعوت و در آنجا توسط روسای KGB پندها و مشاوره­ هایی به او داده ­شد. مسکو، به هر وسیله­ ممکن از دولت عبدالناصر حمایت کرد. بنابر گفته­ های "کیم فیلبی" که پیشتر معرفی گردید، دولت عبدالناصر یک دولت "دموکرات سوسیالیست" بود. شوروی، قدرت ارتش مصر را بسیار زیاد می­دید. اما با پیروزی اسراییل در جنگ 1967، بر روسای دولت شوروی و KGB مسلم گردید که عرب­ ها عملا قدرت روبرویی و منازعه را نداشته و بازوی قابل اطمینانی نیستند. به همین دلیل، شوروی با چرخش استراتژیک عملیات تسلط بر خاورمیانه را خود به دست گرفت.

پس از جنگ، عبدالناصر ضعیف و زخم­ خورده، اقدام به اعطای امتیازات بیشتر به روس‌ها کرد. پس از مرگ مشکوک عبدالناصر که به انور سادات منتسب است، وی به قدرت رسید. در آغاز سعی بر مقابله با اسراییل کرد اما چون توفیق نیافت، سر تسلیم و اطاعت خم کرده و تماما در خدمت سیاست‌های آمریکا قرار گرفت. KGB عرصه­ کار را سخت دیده و هر چه تلاش کرد تا او را متقاعد کند که امریکا سعی در نشان دادن او به عنوان نوکر اسراییل و آمریکا، مامور سیا، منحرف جنسی، معتاد به مواد مخدر، و بیمار روانی در رسانه­ های غیر عربی دارد، موفق نشد. سادات، روس‌ها را پس زد و این خشم آنها را در پی داشت. طرح ترور سادت برنامه­‌ریزی شد. اما این امر مسجل نگردید. تا اینکه در سال 1981، خالد اسلامبولی و دوستانش از سوی "سازمان جهاد" مصر به صورت خودجوش موفق به اعدام انقلابی وی گردیدند.

KGB و عراق

در مورد عراق و صدام حسین، روس­ها از علاقه­ دیوانه­‌وار صدام به استالین باخبر بودند. چندین بار نیز بصورت مخفیانه سفرهایی برای او به مقصد شوروی تدارک دیدند. اما صدام یک وجه مشترک با استالین داشت. او به همه چیز و همه کس با دیده­ ظن نگاه می­‌کرد. وی، حتی کمونیست­‌های عراق را اعدام کرد.

در سال 1990، KGB ضمن مخالفت با حمله عراق به کویت، تصاویری را مبنی بر تدارک دیدن حمله­ زمینی نیروهای آمریکایی علیه عراق به صدام نشان داد. اما او این حرکت را تلاشی مذبوحانه خواند و این اخطار را جدی نگرفت.

KGB و ایران

در حقیقت، پررنگترین دوران تلاش KGB برای حضور در ایران را می­توان به سالهای 1357 تا 1361 مربوط دانست. "لئونید ولادیمیروویچ شبارشین" (Leonid Shebarshin) نامی است که شاید بسیاری آن را نشنیده باشند، اما این مرد یکی از تاثیرگذارترین مهره ­های تاریخ KGB بوده که البته با مرگ بسیار مرموزش درسن 77 سالگی در خانه­ اش، سرنوشت بسیاری تلخی داشته است.

به گزارش شبکه خبری راشاتودی روسیه، شبارشین در سال 1979 با پیروزی انقلاب اسلامی وارد سفارت شوروی سابق در ایران می‌شود. ماموریت وی انعکاس اخبار و ریز جزییات حوادث متعاقب تسخیر سفارت آمریکا (لانه جاسوسی) به مقامات ارشد KGB در مسکو بود. او که پیشتر از این در هند از توفیق بسیاری در جاسوسی برخوردار شده بود، این بار به سراغ تطمیع یکی از مقامات ارشد دولت وقت ایران می­رود، که البته همچون قصه هند توفیق نیافته و پس از شناسایی و دستگیری تیمش، از ایران اخراج می­‌شود. البته شبارشین از قضای روزگار سرنوشت بدتری را در سال‌های بعد تجربه می­کند. او در سال 1991 از سمت خود که مدیریت بخش عملیات جمع‌آوری اطلاعات برون مرزی بود، به اجبار دولت و روسای جدید مجبور به استعفاء شد. او، بعدها غالب گزارشاتی که به سازمان اصلی ارسال می‌کرد را دروغین و به ظاهر مثبت خواند. در پاسخ چرایی این امر پاسخ داد: "برای اینکه KGB علاقه داشت فقط چیزهای مثبت بشنود". البته شبارشین در سن 77 سالگی توسط عوامل KGB و به اسم خودکشی به قتل می­‌رسد.

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر

لئونید شبارشین

به اعتقاد بنگاه های فکری آمریکا، شوروی پس از انقلاب اسلامی ایران با عنایت به وجوه اشتراکی که در بین خود و حکومت اسلامی جدید می­دید، خواستار نزدیک شدن به ایران بود. اما در عین حال، با توجه به طبیعت دو رو و متظاهر خود، ضمن انجام عملیات­ های مخفی برضد منافع امریکا در ایران، خواستار ایجاد خلل در سیستم حکومتی جمهوری اسلامی ایران نیز بود.

در دوره پیش از انقلاب، آمریکایی­‌ها در افکار عمومی خارج از دایره حمایتی جنبش ملی دیده می­‌شدند. این در حالی بود که شوروی هم در افکار عمومی مردم ایران، اتهام جاسوسی اطلاعات کشور ایران را با خود به دوش می­‌کشید. KGB بسیار تلاش کرد تا چهره­‌ای بسیار منفی از آمریکا به مردم ایران بنمایاند، اما آمریکا با پرتاب توپ به زمین شوروی، اتهام ترور محمدرضا شاه پهلوی به دست شوروی را در افکار عمومی مسجل کرد. قضیه به همین جا ختم نشد. آمریکا، شوروی را بعنوان مسئول بسیاری از عملیاتهای خرابکارانه در ایران به شاه معرفی نمود و در مقابل، شوروی هم آمریکا را در چشم شاه در طمع نفت ایران خواند.

این پایگاه در ادامه می­ افزاید: تلاش برای نزدیکی به ایران پس از انقلاب از سوی هر دو پیگیری شد اما امام خمینی (ره) روی خوشی به هر دو کشور نشان نداد. در طول دهه­ 80 میلادی، KGB و مورچه­ های کارگر کمونیسم و رقیب دیرینه یعنی CIA و خوک‌های امپریالیسم از هیچ تلاشی برای تخریب یکدیگر دریغ نکردند. نهایتا، KGB با اتکا بر "سیاستهای بسیج جمعی" انتخابات آذربایجان را به نفع کاندیدای مورد علاقه خود رقم زد. هدف، دستیابی به نفت ایران و در نتیجه کنترل کامل منابع غنی منطقه بود. حکومت وقت ایران مذهبی بوده و مردم به شدت از آن حمایت می­‌کردند. فلذا همکاری رژیم کمونیست شوروی با یک رژیم اسلامی ممکن نبود. تنها امکان تغییر حکومت از اسلامی به کمونیستی، از طریق آذربایجان تشخیص داده شد. پس از پیروزی کاندیدای مورد نظر KGB، حزب کمونیست در ایران دچار شادی زائدالوصفی گردید. نهایتا، پس از خرابکاری، توطئه، و کارشکنی­‌های بسیار، با اعدام اعضاء ارشد کمونیسم ایران، KGB به این نتیجه رسید که طرح تبدیل حکومت از اسلامی به کمونیستی عملا غیرممکن است.

جمع­ بندی

واضح و مبرهن است که جنگ اطلاعاتی روسیه (شوروی سابق) و آمریکا که سالیان دراز تحت عنوان «جنگ سرد» در جریان بوده و با سقوط اتحاد جماهیر شوروی در ظاهر به اتمام رسید، به عنوان بزرگترین درگیری تاریخ KGB تلقی شده که البته هنوز در باطن امر به قوت خود باقی است. اقدامات هر دو، پس از فروپاشی طی چند سال اخیر، نشان داده که آستانه تحریک و نقطه­ی جوش این دو رقیب دیرینه از حساسیت بیشتری برخوردار شده است. اکنون با تغییر استراتژی­‌های سیاسی و بازیگران جهانی به نسبت چند سال اخیر و ورود جامعه بین­‌الملل به منازعاتی با ابعاد بزرگتر، هر گونه اشتباهی از این دو رقیب دیرینه می‌­تواند آثار بسیار زیانباری داشته باشد که از آن دست می‌توان به مورد سوریه که دامنگیر آمریکا شد اشاره کرد.

حال در این مسیر، نقش دو سازمان ارشد اطلاعاتی هر دو کشور بسیار حیاتی است. اکنون دیگر، سرویس‌­های اطلاعاتی خود یک دولت هستند و سازمان­‌هایی همچون KGB تعیین کننده­ سرنوشت معادلات سیاسی می­‌باشند. نیک می­دانیم که هدف غایی روسیه هم مانند آمریکا نیل به مدیریت جهانی است؛ و در این رهگذر، از هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد. کما اینکه، موضع­گیری نسبت به یکدیگر را می­توان در نمونه­‌های بسیاری از سخنرانی­‌ها و دیدارهای مقامات ارشد هر دو طرف یافت. در اینجا به مورد خروشچف اشاره می­‌شود:

"نیکیتا خروشچف" در سال 1956 در دیدار خود با "ریچارد نیکسون" معاون رییس جمهور وقت- اینچنین گفت: "نوه­ های شما تحت حکومت کمونیسم زندگی خواهند کرد". دو ماه بعد، وی در دیدار خود "ازرا تافت بنسون" وزیر کشاورزی آمریکا- گفت: شما آمریکایی­‌ها خیلی احمق هستید. "ما به شما دوزهای کوچکی از سوسیالیسم می­خورانیم، تا جایی که از خواب برخاسته و خود را کمونیست ببینید. ما نیازی به جنگ با شما نداریم. آنقدر اقتصادتان را ضعیف خواهیم کرد که همچون میوه­ رسیده در دستان ما بیافتید".

همه چیز درباره کا.گ.ب؛ اسرارآمیزترین سرویس اطلاعاتی جهان+تصاویر//آماده انتشار/////
نیکیتا خروشچف و ریچارد نیکسون

همانطور که در بالا مشهود بود، KGB در دوران سیاه استالین از ترورهای سیاسی دریغ نداشت. اما طبق ادعای اولگ گوردیفسکی (Oleg Gordievsky) در روزنامه­ی واشنگتن پست، در دوران خروشچف، برژنف، آندروپوف (به جز یک مورد در سال 1978) هیچ ترور سیاسی شکل نگرفت؛ و گورباچف و یلتسین هم اعتقادی به ترور سیاسی و حتی محرمانه نداشتند.

در هر حال، وجود KGB و FSB بعنوان دو سازمان جاسوسی روسیه، صرف نظر از ایراداتی که وقوع آنها در هر سیستمی غیر قابل اجتناب است، موجب فراهم آمدن نوعی اطمینان و آرامش در بلوک شرق در مقابل اهداف شرورانه­ کشورهای بلوک غرب است.

سرویس‌­های اطلاعاتی FSB و SVR تحت لوای اندیشکده KGB که مبدع «تفکر شطرنجی» و «استراتژی اشاعه اطلاعات دروغ» است، به خوبی از عهده منازعات و کشمکش ­های نبرد اطلاعاتی علیه حریفان برآمده و نمود بارز آن را می­توان در معادلات کنونی جهانی دید.

قویترین سازمان اطلاعاتی جهان (طبق اعتراف تحلیلگران) هم اکنون بر بام رصد حوادث و تحلیل وقایع پیش­روی جهان ایستاده و هر دم کوچکترین اشتباهی می­تواند به تغییر و چرخش وارونه­ معادلات بین­ المللی بیانجامد و آثار متعاقب آن دامنگیر بسیاری از کشورها خواهد شد.